آیت‌الله منتظری

3 - وصف ملهمه برای نفس به لحاظ رسیدن آن به مرحله ای است که به الهام الهی امور خیر را دریافته و عمل می‎نماید.

4 - و بالاخره مطمئنه بودن نفس هم به خاطر وصول به کمال نورانیت قلبی و پالایش یافتن آن از رذائل اخلاقی و اتصاف به صفات پسندیده است. "راضیه" و "مرضیه" بودن هم دو صفت نفس در مرحله اطمینان است که به اعتبار رسیدن نفس مطمئنه به مقام رضا و قضا و قدر الهی یا رضایت حق تعالی از آن می‎باشد. (یا ایتها النفس المطمئنة ‏ ارجعی الی ربک راضیة مرضیة ‏ فادخلی فی عبادی ‏ و ادخلی جنتی) ؛سوره فجر (89)، آیه 27 - 30. "ای نفس مطمئنه به سوی پروردگارت برگرد در حالی که تو از او و او از تو خشنود است. پس در زمره بندگان من درآی و وارد بهشت من شو".

توضیح بیشتر پیرامون مسائل مربوط به مراتب نفس و مراحلی که در اثر سیر و سلوک و حرکت اختیاری دارا می‎شود و نیز اسامی دیگری که به اعتبار دیگر دارد در این پاسخ نمی گنجد و شما را به کتب اخلاقی علمای وارسته همچون "معراج السعاده" مولا احمد نراقی (ره) و اگر عربی می‎دانید به "جامع السعادات" مولا مهدی نراقی (ره) و "محجة البیضاء" فیض کاشانی (ره) و کتاب های دیگر بزرگان علم ارجاع داده و امیدوارم خداوند منان شما و ما را در راهی که آنان پیمودند موفق و مستدام بدارد؛ ان شاء الله تعالی.

شرط قبولی عمل

(سؤال) آیا درست است که در حدیثی آمده است که شک کردن در مورد قبولی حج نارواست، به خاطر این که حج دعوت خداست و از این نظر با عبادات دیگر فرق دارد؟

جواب: به طور کلی در همه عبادات باید نسبت به قبولی آن ها در حالت خوف و رجاء بود. یعنی هم به علت رحمت و فضل و جود الهی به قبولی آن امیدوار باشیم و