صفحه ۱۹۳

الف - (و اورثنا القوم الذین کانوا یستضعفون مشارق الارض و مغاربها) ؛سوره اعراف (7)، آیه 137. "آن قومی را که پیوسته مستضعف بودند وارث مشرق ها و مغرب های زمین قرار دادیم". تصویر مشارق و مغارب که جمع است برای زمین با کرویت آن تناسب دارد، زیرا در این فرض است که در هر نقطه ای که خورشید غروب می‎کند در نقطه ای دیگر طلوع خواهد کرد. پس زمین دائما دارای مشارق و مغارب می‎باشد.البیان فی تفسیر القرآن، ص 75. ولی در "المیزان" گفته شده: مقصود از زمین در آیه فوق، زمین شام و فلسطین است که بنی اسرائیل پس از سال ها استضعاف، وارث آن شدند. و شاهد آن، جمله: (التی بارکنا فیها) است که بعد از کلمه (الارض) ذکر شده است. این تعبیر در قرآن در مورد سرزمین مقدس - که اطراف فلسطین است - و نیز در مورد "کعبه مبارکه" به کار رفته است.المیزان فی تفسیر القرآن، ج 8، ص 288. بنابر این آیه شریفه ربطی به کروی بودن زمین و حرکت آن ندارد.

ب - (رب السموات و الارض و ما بینهما و رب المشارق ) ؛سوره صافات (37)، آیه 5. "پروردگار آسمان ها و زمین و آنچه میان آن دو می‎باشد، و پروردگار مشرق ها". گفته شده: تصویر مشارق برای زمین تنها با کروی بودن آن تناسب دارد.البیان فی تفسیر القرآن، ص 75. ولکن دیگران گفته اند: مقصود از مشارق شاید مشارق زمین باشد که به حسب اختلاف فصول سال متعدد می‎باشد، پس مستلزم کروی بودن آن نمی باشد؛ و یا اشاره باشد به مشارق تمام کواکب و نجوم. و نکته عدم ذکر مغارب در این آیه، این است که چون آیات قبل اشاره به ملائکه وحی دارد قهرا طلوع وحی تناسب بیشتری با مشارق دارد.المیزان فی تفسیر القرآن، ج 17، ص 122.

ج - (فلا اقسم برب المشارق و المغارب انا لقادرون) ؛سوره معارج (70)، آیه 40. "قسم به پروردگار مشرق ها و مغرب ها که همانا ما تواناییم". گفته شده است در این آیه نیز برای زمین، مشارق و مغارب فرض شده است که طبعا با کروی بودن آن تناسب

ناوبری کتاب