آیت‌الله منتظری

3 - معنا و لازمه این که هرکس مسئول عمل خویش است، این نیست که همه افراد در هر رشته تخصصی به کارشناس مراجعه نکنند و خودشان هر طور خواستند عمل نمایند؛ بلکه لازمه آن، این است که کارهای خود را خودسر و بدون اسلوب منطقی و غیر آگاهانه انجام ندهد، و این معنا آنگاه تحقق می‎یابد که شخص، یا خودش کارشناس و عالم به حقیقت عمل خویش باشد، و یا به کارشناس آن مراجعه کند؛ و در غیر این صورت عمل وی کاملا مخالف عقل و سیره عقلا می‎باشد.

4 - این که نوشته اید: چرا در قرآن به مسأله تقلید اشاره نشده است، اولا: رجوع به کارشناس از اموری است که عقل و عقلا به آسانی آن را درک کرده و به آن، حکم می‎کنند.

ثانیا: در عین حال، به عنوان تأیید و امضای حکم عقل، در آیاتی از جمله: (فاسئلوا اهل الذکر ان کنتم لاتعلمون) ؛سوره نحل (16)، آیه 43. "پس اگر نمی دانید از آگاهان بپرسید" به آن اشاره شده است، که ارشاد به همان سیره عقلایی و رجوع به کارشناس در موارد و مواقع عدم آگاهی و دانش است.

5 - معنای کمال دین که در قرآن به آن تصریح شده است، تعیین چهارچوب اصلی دین در قرآن است، که از آن جمله موضوع امامت بعد از پیامبراکرم (ص) و نیز پیروی از دستورات و ارشادات آن حضرت در تمام مسائل مربوط به دین می‎باشد. و یکی از دستورات مهم پیامبراکرم (ص) تعیین تکلیف امت اسلامی نسبت به بعد از رحلت خود است که مطابق حدیث متواتر بین شیعه و سنی، آن حضرت، قرآن و عترت خود را در همین راستا تعیین فرمودند.

بنابراین، آیات متعددی که مردم را به پیروی و اطاعت از پیامبراکرم (ص) دعوت فرموده دلیل آن است که هر آنچه پیامبر(ص) فرموده یا عمل کرده است برای مسلمانان حجت الهی می‎باشد؛ و حدیث ثقلین ذکر شده و احادیث دیگر به این مضمون که از