صفحه ۱۴۴

و نقل شده که رسول خدا(ص) در ضمن خطبه ای که در حجة الوداع در روز عید قربان خواندند، فرمودند: "فان دمائکم و أموالکم و أعراضکم بینکم حرام کحرمة یومکم هذا فی شهرکم هذا فی بلدکم هذا، لیبلغ الشاهد الغائب"؛صحیح البخاری، ج 1، ص 24. "خون ها و مال ها و آبروهای شما بین شما محترم است همچون احترام این روز در این ماه در این بلد، حاضرین به غایبین ابلاغ نمایند".

و از امیرالمؤمنین (ع) نقل شده: "شر الناس من لایعفو عن الزلة و لایستر العورة"؛غرر الحکم و درر الکلم، ج 4، ص 175، شماره 5735. "بدترین مردم کسی است که از لغزش ها گذشت نمی کند و عیب مردم را نمی پوشاند".

و باز فرمودند: "من بحث عن أسرار غیره أظهر الله أسراره"؛همان، ج 5، ص 371، ح 8799. "هرکس از اسرار دیگران کاوش کند خدا اسرار او را فاش می‎نماید".

شنود گذاری های معمول در منزل ها و محل زندگی مردم و گوش دادن به تلفن های اشخاص از گناهان کبیره است.

از امام صادق (ع) نقل شده است: "سه دسته در روز قیامت عذاب خواهند شد... کسی که به سخنان مردم گوش می‎دهد در صورتی که آنان راضی نیستند در روز قیامت در گوش های او سرب ریخته می‎شود".المحاسن، ج 2، ص 616؛ الخصال، ص 109؛ تفسیر نور الثقلین، ج 5، ص 93.

در این زمینه احادیث در کتاب های حدیث از شیعه و سنی بسیار است و در یک نوشتار نمی گنجد.

10 - انتقادپذیری حاکمان لازمه ثبات حکومت

در خطبه 216 "نهج البلاغه" از کلام امیرالمؤمنین (ع) می‎خوانیم: "فلاتکلمونی بما تکلم به الجبابرة، و لاتتحفظوا منی بما یتحفظ به عند أهل البادرة، و لاتخالطونی بالمصانعة، و لاتظنوا بی استثقالا فی حق قیل لی و لا التماس اعظام لنفسی، فانه من

ناوبری کتاب