10 - از حضرت علی بن الحسین (ع) در رساله حقوق نقل شده است: "و أما حق رعیتک بالسلطان فان تعلم أنهم صاروا رعیتک لضعفهم و قوتک، فیجب أن تعدل فیهم و تکون لهم کالوالد الرحیم، و تغفر لهم جهلهم و لاتعاجلهم بالعقوبة، و تشکر الله عزوجل علی ما أتاک من القوة علیهم"؛من لایحضره الفقیه، ج 2، ص 621، ح 3. "و اما حق رعیت تو در برابر قدرتت پس به این است که بدانی آنان رعیت تو شدند در اثر ضعف آنان و قدرت تو، پس لازم است بین آنان عادلانه عمل کنی، و برای آنان همچون پدر مهربان باشی، نادانی های آنان را ببخشی و شتاب در عقوبت نکنی، و شکر کنی خدا را بر نیرویی که به تو داده است".
در کتاب های حدیث از این قبیل روایات بسیار است ولی "در خانه اگر کس است همین اندازه بس است".
6 - راه های اثبات جرم
در اسلام برای اثبات جنایات و گناه ها دو راه اساسی وجود دارد:
الف - شهادت افراد عادل و مورد اعتماد.
ب - اقرار متهم.
البته در غالب موارد دو شاهد عادل یا دو اقرار کافی است. ولی در خصوص امور جنسی حرام از قبیل زنا و لواط چهار شاهد و یا چهار اقرار لازم است. در باب قصاص "قسامه" یعنی پنجاه قسم نیز مطرح است که فعلا مورد بحث ما نیست.
بعضی از بزرگان، علم خود قاضی را نیز کافی دانسته اند، ولی کافی بودن آن در مورد امور جنسی محل اشکال است. و چون شهادت چهار شاهد عادل به رؤیت عمل جنسی غیر مشروع با دو چشم خود بسیار کم اتفاق میافتد پس طبعا راه ثبوت تقریبا منحصر است در اقرار متهم؛ و در این صورت چند نکته لازم است مورد توجه واقع شود:
1 - چنان که گذشت اقرار باید در جو آزاد باشد، زیرا اقرار در حال حبس یا تهدید و
.jpg)
