صفحه ۱۲۷

خمس می‎خوانیم: (و اعلموا انما غنمتم من شئ فأن لله خمسه و للرسول و...) ؛سوره انفال (8)، آیه 41. "بدانید از هر غنیمتی که به دست آوردید یک پنجم آن متعلق به خدا و پیامبر و... است".

ثانیا: معنای ضروری دین بودن حکمی این است که آن حکم به نظر تمام اهل اسلام جزو دین است و تمام مذاهب اسلامی در آن شک و تردید ندارند؛ و لازم نیست نصی در قرآن داشته باشد. و بسیاری از احکام عبادی چنین است؛ مثلا تعداد رکعات نمازهای پنجگانه ضروری دین است اما در قرآن ذکر نشده است. و احکام ضروری که ثبوت آن در شریعت بدیهی است طبعا از مدار نقد و نظر بیرون است و تنها احکام نظری است که اجتهاد و نقد و نظر در آن راه دارد.

حد و مرز دین داری

(سؤال) آیا شرع حدی برای دین داری قائل است ؟ مثلا نسبت به اعمال و مناسک ؟ بعضی به من در دانشگاه می‎گویند: تو بی دینی، و علت آن این است که من تظاهر به دین داری و ریا نمی کنم، مانند بعضی نیستم که از دین اسم می‎برند ولی کارهایشان واقعا دینی نیست.

جواب: کسی که اصول دین را قبول داشته باشد مسلمان است و به هر اندازه اعتقادش به آن قوی تر و پایبندی اش بر عمل به فروع دین بیشتر و نیتش خالص تر باشد به همان اندازه دین دارتر است. و نظریات و افکار جدید نیز تا آن اندازه که در تضاد با عقاید دینی نباشد ربطی به میزان دین داری ندارد. و همان طور که اشاره کرده اید، در قرآن و روایات به شدت از ریا نکوهش شده بلکه نوعی شرک به حساب آمده است و همه ما باید از آن به خدا پناه ببریم.

اسلام و عصبیت

(سؤال) نظر جناب عالی در دو مورد زیر چیست ؟

ناوبری کتاب