آیت‌الله منتظری

توجه ندارند. مرجئه خود به گروه ها و فرقه های زیادی تقسیم می‎شوند و عجیب این که هر کدام از این فرقه ها دیگری را کافر می‎دانند.ر. ک : تاریخ مذاهب اسلامی، ص 145.

مرحوم مجلسی در تعریف مرجئه می‎گوید: "دسته ای از مخالفین معتقد بودند که با ایمان هیچ گناهی به انسان ضرر نمی زند، چنان که با کفر هیچ طاعتی به انسان نفع نمی رساند. و علت نامگذاری به "مرجئه" این است که خداوند عذاب گنهکاران را تا روز قیامت به تأخیر می‎اندازد...".بحارالانوار، ج 23، ص 18. همچنین بعضی گفته اند: مرجئه، مدعی هستند که اگر کسی نماز نخواند، روزه نگیرد و غسل جنابت را ترک کند و حتی تخریب خانه خدا و ازدواج با مادر را جایز بداند چنین کسی مثل جبرئیل و میکائیل است !.همان، ج 2، ص 187 (پاورقی متن).

آنچه مسلم است این فرقه با روی کار آمدن بنی امیه و چه بسا با اهداف سیاسی و سرپوش گذاشتن بر مظالم حکام جور و سکوت بر آن ایجاد شد و با سقوط آنان رو به ضعف و نابودی گذاشت. و نیز در روایات ما آنان مورد لعن و مذمت شدید قرار گرفته اند. البته متأسفانه این تفکر غلط و خطرناک که چه بسا مسیر جامعه و فرهنگ را تغییر می‎دهد بین برخی وجود دارد که باید افراد و به خصوص ظالمین را با کارهایشان به خدا واگذار کرد. بدیهی است این فکر بر مبنایی عقلی و عقلایی و بر مدرکی شرعی استوار نیست و تنها بهانه ای برای راحت طلبی و فرار از مسئولیت عقلی و شرعی امر به معروف و نهی از منکر و مراحل آن است و در واقع نوعی مرجئه گرایی می‎باشد، هرچند از نام آن استیحاش دارند.همان، ج 7، ص 7، ح 7؛ ر. ک : الکافی، ج 1، ص 169.

اهل حق

(سؤال) 1 - افرادی در طایفه اهل حق هستند که خود را اهل حق می‎دانند اما نماز می‎خوانند و معتقدات و اعمال آن ها همچون شیعیان است. اینان مسلمانند یا کافر؟