جواب: الف و ب: اشکال دارد.
ج و د: علاوه بر علم، احتمال راجح و قابل توجه نیز در وجود اشکال کافی است.
ه: بدون اذن بیمار جایز نیست.
و: ضرورت به معنای موقوف بودن حفظ جان یا سلامت فرد مسلمان است.
ز: اشکال ندارد.
تغییر یا اصلاح ژن
(334) در عالم پزشکی متداول شده که روی ژنهای بدن انسان و غیر انسان اقداماتی انجام میدهند که گفته میشود موجب پیدایش تغییراتی در ساختمان روانی انسانها و یا تغییرات جسمی انسانها و غیر انسانها میگردد، بفرمایید:
الف: آیا نفس این عمل (دست کاری کردن ژنها) جایز است ؟
ب: در صورتی که این اقدام به منظور درمان صورت نگیرد و لکن در جهت دستیابی به برتریهای جسمی یا روانی و پیشرفت علم پزشکی بوده باشد، آیا جایز است چنین اقداماتی انجام گیرد؟
ج: اگر اقدام فوق روی نطفه یا جنین انجام شود حکم آن چگونه است ؟
جواب: اگر موجب کمال جسمی یا روحی در انسان شود و از روشهای شرعی استفاده شود اشکالی ندارد، ولی اگر موجب تغییراتی بشود که نتیجه آن معلوم نیست و شاید نقص ایجاد کند محل اشکال است.
ضمانت در آزمایشگاه
(335) اگر در اثنای انجام آزمایشهای تشخیص طبی صدمه ای متوجه بیمار شود، چنانچه نمونه گیرنده کوتاهی کرده باشد ضامن خواهد بود؛ و اگر اقدامات انجام شده با اذن بیمار و در حد معمول بوده و تقصیری واقع نشده باشد ضامن نخواهد بود.
(336) سؤال: آیا انجام آزمایشهای تشخیصی (گرفتن خون، ادرار، مدفوع و...) نیاز به اخذ برائت ذمه دارد؟ یا رضایت ظاهری بیمار که مراجعه نموده کفایت میکند؟