آیت‌الله منتظری

گفتار هفتم: تیمم

روح مشترک در همه احکام الهی به وجود آوردن حالت تعبد و روحیه اطاعت و خضوع بندگان در مقابل خداوند حکیم است، و این روح به معنای واقعی کلمه در تیمم منعکس است؛ زیرا انسان پیشانی خود را که شریف ترین عضو بدن اوست با دستی که بر خاک زده لمس می‎کند تا فروتنی و تواضع خود را در پیشگاه او آشکار سازد و با زبان بی زبانی می‎گوید پیشانی من و همچنین دستهایم در برابر تو تا آخرین حد خاضع و متواضع هستند.

قرآن مجید از خاک تیمم با کلمه (صعیدا طیبا) سوره مائده (5): آیه 6؛ سوره نساء(4): آیه 43. یاد کرده است؛ "طیب" یعنی پاکیزه، و "صعید" از ماده "صعود" گرفته شده است و یکی از معانی آن چیزهایی است که سطح کره زمین را پوشانده است اعم از خاک و ریگ و سنگ و...؛ و در این صورت به خاکی گفته می‎شود که در معرض ریزش باران و تابش آفتاب و وزش باد است و بدیهی است که چنین خاکی زیر دست و پا نبوده و استفاده از آن بر خلاف بهداشت نمی باشد. در روایات زیادی از ائمه اطهار(ع) آمده است که: "خداوند خاک را طهور و پاک کننده قرار داد همان گونه که آب را چنین قرار داد" وسائل الشیعه، باب 23 از ابواب تیمم، جلد 3، ص 385..

پس نباید در مواقعی که نمی توان وضو یا غسل نمود از تیمم کردن خودداری نموده و بگوییم حتما باید وضو یا غسل نماییم، بلکه ما باید مطیع دستورات خداوند