دستورات اخلاقی جزء این وظایف است. برای آگاهی از این وظایف عملی راههای زیر وجود دارد:
1 - "اجتهاد" یعنی صاحب نظر شدن در فهم وظایف دینی از راه قرآن و آنچه از پیامبر و امامان رسیده و سایر منابع؛ و به کسی که در فهم مسایل دینی به حد تخصص و کارشناسی رسیده است "مجتهد" گویند.
2 - "تقلید" یعنی مراجعه به صاحب نظر و متخصص در مسایل دینی؛ و به کسی که برای به دست آوردن دستورات دینی خود به مجتهد و کارشناس دینی مراجعه مینماید "مقلد" گویند.
در اینجا به دو نکته باید توجه داشت:
1 - تقلید مخصوص کسانی است که خود مجتهد نیستند؛ و اگر کسی به درجه اجتهاد برسد، چه زن باشد چه مرد، نمی تواند از دیگری تقلید کند و در مسائل باید به نظر خود عمل نماید.
2 - کسانی که هنوز به درجه اجتهاد نرسیده و توانایی به دست آوردن احکام الهی را ندارند، حق ندارند نسبت به مسائل شرعی اظهار نظر کرده و فتوی دهند؛ و اگر چنین کاری را انجام داده و نظریه اشتباهی را برای دیگران مطرح کنند، مسئول تمام کارهای کسانی هستند که از روی ناآگاهی به گفته آنها عمل کرده اند؛ در احادیث زیادی که از پیشوایان دین به ما رسیده از این کار بشدت نهی شده است؛ امام باقر(ع) میفرماید: "کسی که بدون دانش و هدایت الهی فتوی دهد فرشتگان رحمت و عذاب او را لعنت نموده و مسئولیت اعمال کسانی که به فتوای او عمل کرده اند بر دوش او خواهد بود" وسائل الشیعه، باب 4 از ابواب صفات قاضی، حدیث 1، ج 27، ص 20..
توضیح چند واژه
1 - "احکام" یعنی دستوراتی که وظیفه انسانها را نسبت به اعمالشان بیان میکند؛ و خود بر پنج قسم است:
.jpg)
