صفحه ۱۵۵

و هر گزندی که می‎توانی به دشمن مرسان، که وقتی دوست گردد".

به دوست گرچه عزیز است راز خود مگشای ____ که دوست نیز بگوید به دوستان دگر

7 - از عقل سلیم و خرد بهره مند باشد؛ چرا که دوست نادان و احمق انسان را ناخودآگاه به تباهی و بدبختی می‎کشاند؛ او ممکن است قصد خدمت به دوستش را داشته باشد، اما در اثر حماقت او را به دردسر و زحمت زیاد می‎اندازد.

احمق ار حلوا نهد اندر لبم ____ من از آن حلوای احمق در تبم

در سخنی از امام اول حضرت علی (ع) این گونه آمده است:

"عدو عاقل خیر من صدیق جاهل"
"دشمن دانا بهتر از دوست نادان است".
دوستی با مردم دانا نکوست ____ دشمن دانا به از نادان دوست

8 - با دشمن انسان همنشین و همدم نباشد؛ زیرا چنین دوستی در حقیقت در رفاقتش با انسان خالص و یکرنگ نیست و به فرموده امام علی (ع) با این کارش در حق دوست خود دشمنی می‎نماید.

بشوی ای خردمند از آن دوست دست ____ که با دشمنانت بود هم نشست

در پایان این گفتار مناسب است به عنوان نمونه به یک دوستی زیبا و رفاقت واقعی در تاریخ اسلام اشاره شود:

"صفوان بن یحیی" یکی از یاران امام رضا(ع) و امام جواد(ع) می‎باشد که مقامی خاص در نزد آنها داشته است، او به همراهی دو نفر از دوستان خود در کنار خانه خدا در مکه پیمان می‎بندند که هر کدام آنها از دنیا رفت، آن که زنده ماند همان گونه که در شبانه روز 17 رکعت نماز واجب و 34 رکعت نماز مستحب برای خود می‎خواند برای آن دوستی هم که از دنیا رفته است چنین کند و همچنین در هر سال ماه رمضان را که

ناوبری کتاب