صفحه ۱۵۴

گریه نمی کنم، گفت: به خدا قسم اگر تا فردا هم بخواهی برایت گریه می‎کنم اما به تو نان نمی دهم !

4 - زشتی های انسان را گوشزد نموده و چون آینه ای باشد که وقتی در آن نگاه کردی عیب های تو را نشان دهد، نه این که به خاطر جلب رضایت شما هر کار زشتی را انجام دادی با تملق و چاپلوسی تمجید کرده و خوب جلوه دهد. امام صادق (ع) می‎فرماید: "بهترین دوستانم در نظر من کسی است که عیب های مرا به من تذکر دهد".

5 - دارای صفاتی چون فتنه گری، خیانت، سخن چینی و دیگر اوصاف پلید نباشد؛ چرا که این صفات چون بیماری واگیرداری به انسان سرایت می‎نماید. در حقیقت دوست ناباب پس از چندی ایمان و اخلاق انسان را به تباهی می‎کشاند.

تا توانی می‎گریز از یار بد ____ یار بد بدتر بود از مار بد
مار بد تنها همی بر جان زند ____ یار بد بر جان و بر ایمان زند

فردی که امروز به خاطر جلب رضایت انسان در حق دیگران خیانت و ستمی روا می‎دارد، فردا به خود انسان نیز خیانت می‎کند؛ اگر از دیگران پیش ما بدگوئی کرد، بدون شک روزگاری نه چندان دور از ما هم نزد دیگران سخن چینی و بدگوئی می‎نماید.

هر که عیب دگران پیش تو آورد و شمرد
بی گمان عیب تو پیش دگران خواهد برد

6 - باید فردی رازدار باشد. زیرا که انسان وقتی با کسی همدم شد خواه ناخواه پاره ای از اسرار خود را برای او بازگو کرده و سفره دلش را برای وی خواهد گشود، اگر چه شایسته است که انسان راز زندگی خود را برای دیگران بیان ننماید؛ چرا که هر رازی که از میان دو لب خارج شد دیگر به صورت راز باقی نخواهد ماند و حتما افشا خواهد شد. شاعر خوش کلام شیراز در ترجمه سخن زیبا و حکیمانه ای از حضرت علی (ع) این گونه می‎گوید:

"هر آن سری که داری با دوست در میان منه، چه دانی که وقتی دشمن گردد؛

ناوبری کتاب