آیت‌الله منتظری

احمد: آیا ریا و نیت غیر خالص در انجام عمل همیشه برای انسان روشن و ظاهر است و همه وقت انسان متوجه کار غیر خالصانه خود می‎گردد؟

استاد: ریا و خودنمائی در همه حال یک جور نیست، گاهی روشن و مشخص است، به طوری که دیگران به راحتی متوجه آن می‎شوند، مثل این داستان که از سعدی نقل شده است:

"زاهدی میهمان پادشاهی بود، چون به طعام نشستند کمتر از آن خورد که ارادت او بود، و چون به نماز برخاستند بیش از آن کرد که عادت او، تا ظن ظن: گمان. صلاحیت در حق او زیادت کنند... چون به مقام خویش آمد سفره خواست تا تناولی کند، پسری صاحب فراست فراست: هوش و ذکاوت. داشت گفت: ای پدر! باری به مجلس سلطان در طعام نخوردی، گفت: در نظر ایشان چیزی نخوردم که به کار آید. گفت: نماز را هم قضا کن که چیزی نکردی که به کارآید..."

و گاهی تشخیص این که کاری که انسان انجام می‎دهد آیا فقط برای رضای خدا و خدمت به مردم است و یا قصد ناخالص هم در آن وجود دارد مشکل است، و همان گونه که در حدیثی نقل شده است از حرکت مورچه ای سیاه رنگ بر سنگ و صخره سیاهی در شب تاریک مخفی تر است.

رضا: در پاره ای از کارها انسان واقعا قصدش پاک و خدائی است و می‎خواهد