گفتار نهم: اخلاص و خودنمائی
استاد: یکی از آفتهائی که ارزش کار انسان را از بین برده و اثر کمال بخشی آن را خنثی میکند خودنمائی و ریاکاری است. "ریا" یعنی انجام عمل همراه با قصد غیر خالص؛ این خصلت ناپسند در همه کارهای انسان، چه فردی و چه اجتماعی، اثر منفی و نامطلوب گذاشته و آنها را بی خاصیت و بی روح میگرداند. در مقابل این صفت زشت "اخلاص" که به معنی خلوص نیت و پاکی آن در انجام عمل است قرار دارد؛ به عنوان نمونه گاهی انسان هدفی از انجام دادن عبادت جز رضایت خداوند متعال و اطاعت و شکرگزاری به درگاه او ندارد که در اینجا عمل خالصانه و با نیت پاک انجام میگردد، اما گاهی هدفش فریب مردم و نشان دادن این اعمال به آنهاست که به این فرد ریاکار و خودنما گویند. انسان خودنما سعی در آراسته کردن ظاهر خود نموده اما باطنش درهم ریخته و ناپاک است، ذره ای از حقیقت در وجود او قرار ندارد ولی خود را به شکل و قیافه انسانهای خیرخواه، دیندار و خدمتگزار مردم در میآورد، و به قول مولوی: