صفحه ۱۳۵

در سه چیز است 1 - تواضع به خاطر خداوند 2 - یقین واقعی به خداوند 3 - سکوت در گفتار".

کمال عقل انسان در سه چیز است ____ ولی نادان به آنها در ستیز است
تواضع باشد و ایمان کامل ____ سه دیگر خامشی ای مرد عاقل

نشانه های تکبر و تواضع

علی: نشانه ها و علامتهای افراد متکبر و متواضع چه چیزهائی است ؟

استاد: هر یک از ما پس از چند برخورد با دیگری می‎توانیم تشخیص دهیم که او دارای کدام یک از این دو روحیه است، اما این که بگوئیم افراد متکبر مثلا فلان خصوصیت را دارند یا افراد متواضع دارای فلان نشانه ها هستند ممکن است همه جا درست نباشد، مثلا به فرد گدایی که در مقابل انسان خم و راست می‎شود و احترام زیاد می‎گذارد نمی گویند که او متواضع است.

تواضع ز گردن فرازان نکوست ____ گدا گر تواضع کند خوی اوست

ولی غالبا انسانهای متکبر در همه مجالس می‎خواهند بالای مجلس نشسته و سخن سخن آنها باشد، کسی در رفتن بر آنها پیشی نگیرد، همه به آنها احترام بگذارند و همه امکانات در اختیار آنان باشد.

امام صادق (ع) می‎فرمایند: "از تواضع این است که در هر جای که شد راضی باشی بنشینی، و بر هر که رسیدی سلام کنی و به مجادله و جر و بحث با دیگران نپردازی اگرچه حق با تو باشد، و دوست نداشته باشی که به خاطر عبادت و تقوایی که داری تو را ستایش نمایند".

راههای درمان غرور و تکبر

رضا: راههای معالجه بیماری تکبر و غرور چیست ؟

استاد: باید دید فرد متکبر به خاطر چه چیزی دچار این روحیه شده است، مثلا حرف شیطان این بود که من از آتش آفریده شده ام پس برتر از انسان هستم،

ناوبری کتاب