صفحه ۱۲۵

استاد: آفرین بر شما، بسیار خوب درباره موضوع بحث مطالعه کرده اید. در اینجا حدیث بسیار جالبی را که دارای سه جمله پرمحتواست و از حضرت علی (ع) به ما رسیده و "جاحظ" یکی از دانشمندان ادیب عرب این سه جمله را به همراه شش سخن دیگر به عنوان گل سرسبد سخنان حضرت علی (ع) انتخاب کرده است برای شما بیان می‎کنم، حضرت می‎فرماید:

"به هر که دلت خواست احسان و نیکی کن، آن وقت تو آقا و امیر او خواهی بود؛ و از هر شخصی که خواستی بی نیازی بجوی و دست نیاز به سویش دراز نکن، آن وقت تو هم مثل او خواهی بود؛ و به هر که خواستی محتاج شو، در آن صورت تو برده و زیردست او قرار خواهی گرفت".

راههای حفظ شخصیت

علی: برای این که انسان شخصیت و عزت نفس خود را حفظ نماید چه کارهائی باید انجام دهد؟

استاد: برای حفظ شخصیت راههائی وجود دارد که عبارتند از:

1 - استقامت و بردباری در مقابل مشکلاتی که به انسان رو می‎آورد؛ در جمله معروفی از "موسولینی" دیکتاتور ایتالیائی آمده است که او گفته: "آهن داشته باش تا نان داشته باشی" یعنی سرنیزه و قدرت اسلحه داشته باش تا بتوانی زندگی کنی، اما "اقبال لاهوری" بزرگ حکیم پاکستانی چنین گفته است: "آهن باش تا نان داشته باشی" منظور ایشان همان استقامت و بردباری در برابر سختی هاست.

چنانکه سعدی می‎گوید: دو برادر یکی خدمت سلطان کردی و دیگری به زور بازو نان خوردی. باری این توانگر گفت درویش را که: چرا خدمت نکنی تا از مشقت کارکردن برهی ؟ گفت: تو چرا کار نکنی تا از مذلت مذلت: خواری خدمت رهائی یابی ؟ که خردمندان گفته اند: نان خود خوردن و نشستن به که کمر شمشیر زرین به خدمت بستن در قدیم غلامان پادشاهان کمربند زرینی می‎بستند و از آن شمشیر می‎آویختند و به خدمت مشغول می‎شدند..

ناوبری کتاب