آیت‌الله منتظری

ب - اجتهادی که ما شیعه به آن قائل هستیم؛ که در حقیقت تطبیق کلیات بر مصادیق است و با اجتهاد اهل سنت به طور کلی متفاوت است.

در اینجا باید دقت کنیم که اخباریین ما هم اشتباه کرده اند که به بهانه برخی روایات، اجتهاد را مردود شمرده اند. چون همان طور که عرض کردم این روایات ناظر به اجتهادی است که عامه آن را قبول دارند و با اجتهاد مورد قبول ما تفاوت دارد.

به هر حال عبارت "والمتنزهون فی مذاهبهم" به این معناست که: و کجایند کسانی که در راه و روشهای خود یا در آئین و اعتقادات خود پاک و پارسا هستند؟

جمعی اندک در میان فرومایگان زمان

"ألیس قد ظعنوا جمیعا عن هذه الدنیا الدنیة و العاجلة المنغصة ؟"

( مگر نه این است که همگی از این دنیای پست و زودگذر تیره کننده کوچ نمودند؟)

"ظعن" به معنای کوچ و مسافرت است. "منغص" یعنی تیره کننده. مقصود این است که دنیا تیره کننده عیش و زندگی انسان است.

"و هل خلفتم [ خلقتم ] الا فی حثالة لا تلتقی بذمهم الشفتان استصغارا لقدرهم و ذهابا عن ذکرهم ؟"

( و آیا جز این است که آفریده شده اید [ باقی مانده اید] مگر در بین فرومایگانی که به خاطر کوچک شمردن منزلت آنها و از یاد رفتنشان دو لب به نکوهش آنان با هم برخورد نمی کنند؟)

جمله اول عبارت فوق به دو صورت نقل شده است:

اول: "هل خلقتم": آیا شما خلق شده اید؟بحارالانوار، ج 2، ص 310؛ سنن الترمذی، ج 3، ص 616.