دیگران راه آنان را ادامه نمی دهند و مردم زمان ما مانند آنان نیستند؟ در حقیقت حضرت علی (ع) تأسف میخورد که چرا افراد خوب، شایسته، آزاده و با گذشت زمان پیامبراکرم (ص) به این سرعت عوض شدند؛ و انسان صالح، نیک، آزاده و سخاوتمند کمتر پیدا میشود.
"و أین المتورعون فی مکاسبهم ؟"
( و کجایند کسانی که در کسب و کارشان بسیار پرهیزگارند؟)
باب "تفعل" معمولا برای دو معناست: "تکلف" و "زیاده در مبدأ". به عنوان مثال "تطبب زید" به دو معناست: یا این که زید واقعا خیلی تخصص در طب دارد و فرو رفته و متوغل در این علم میباشد، و یا این که اهل طبابت نیست ولی آن را به خودش میبندد و خودش را اهل این علم میداند. کلمه "تفقه" هم در دو معنا استعمال میشود: هم نسبت به کسانی که اهل فقه نیستند و آن را به خود میبندند از این کلمه استفاده میشود، و هم نسبت به کسانی که واقعا تخصص در فقه دارند و در این علم فرو رفته اند. مثال دیگر کلمه "تاله" میباشد، که "متالهین" به دو گروه اطلاق میشود: گروهی که واقعا اهل الهیات هستند و در آن فرو رفته اند، و کسانی که اهل الهیات نیستند ولی مدعی آن میباشند و الهیات را به خود بسته اند.
مقصود از "متورعون" در عبارت فوق نیز به مناسبت حکم و موضوع کسانی هستند که در کسب و کارشان، مخصوصا در وزن اشیاء با ترازو یا کیل، زیاد اهل ورع و پرهیز از گناه میباشند و به هیچ وجه کم و زیاد نمی کنند.
"والمتنزهون فی مذاهبهم ؟"
( و کسانی که در روشها و رفتارهای خود بسیار پاک و پارسایند؟)
"مذاهب" که در عبارت فوق آمده است میتواند به دو معنا باشد:
.jpg)
