صفحه ۶۵

برخی از این فریسه ها به طوری فریفته می‎شوند و یا از دشمن می‎ترسند که خود را در اختیار او قرار می‎دهند؛ مانند برخی حیوانات که وقتی شیر را می‎بینند حتی فکر فرار هم از ذهنشان می‎رود و هیچ تلاشی برای فرار نمی کنند. "أمکنت" یعنی در امکان و اختیار او قرار گرفت.

حضرت می‎فرماید: در شرایط و زمانی که مردم قدر امام خود را نشناختند و اکثر آنان گمراه شدند، خود را به عنوان طعمه های شیطان در اختیار او قرار می‎دهند و مانند فریسه های تنبل حتی تلاش نمی کنند تا از چنگ شیطان بگریزند.

3 - بروز نابسامانی های اجتماعی

"اضرب بطرفک حیث شئت من الناس، هل تبصر الا فقیرا یکابد فقرا؟"

( گوشه چشمت را به هر سویی از مردم که خواهی بینداز؛ آیا می‎بینی جز فقیری که می‎کشد رنج فقر را؟)

"طرف" به معنای گوشه چشم است. "یکابد" از ماده "کبد" یعنی تحمل رنج و مشقت. "اضرب بطرفک": گوشه چشم خود را بینداز و چشم بزن "حیث شئت من الناس": در بین مردم هر جا که می‎خواهی؛ "هل تبصر الا فقیرا یکابد فقرا؟": آیا غیر از فقیری که با فقر خود سر و کار دارد و رنج و مشقت فقر را می‎کشد مشاهده می‎کنی ؟ این جمله در مقام مذمت فقرا نمی باشد، بلکه در مذمت جامعه ای است که گروهی در آن نان شب خود را نداشته باشند و گروه دیگری میلیاردر باشند. چنین جامعه ای یک جامعه فاسدی به نظر می‎آید.

"أو غنیا بدل نعمة الله کفرا؟"

( یا ثروتمندی که به ناسپاسی تبدیل نموده است نعمت خدا را؟)

ناوبری کتاب