صفحه ۵۴۳

"تهرب منها الاکیاس": از این فتنه ها انسانهای زیرک فرار می‎کنند "و تدبرها الارجاس": ولی آدمهای پست آن را تدبیر می‎نمایند.

11 - ماجراجویی و ایجاد زحمت برای مردم

"مرعاد مبراق"

( دارای رعد و برق بسیار است.)

در معنای جمله فوق - که این فتنه رعد و برق زیادی دارد - دو احتمال مطرح کرده اند:شرح نهج البلاغه ابن أبی الحدید، ج 9، ص 144.

1 - احتمال اول این که این فتنه زرق و برق ظاهری زیادی دارد و مردم را به ظاهر مجذوب خود می‎نماید.

2 - احتمال دوم این که در این فتنه از بس جنگ و گریز و کشتار وجود دارد و شمشیرها به همدیگر می‎خورد گویا غرش رعد و برق ابرهاست.

"کاشفة عن ساق"

( برهنه کننده ساق پاست.)

"ساق" به همان معنای ساق پاست ولی نکته اینجاست که وقتی انسان بخواهد در کارهای سخت و دشوار گام بگذارد دامن خود را بالا می‎گیرد و در نتیجه ساق پایش آشکار می‎شود؛ به همین جهت "ساق" را کنایه از شدت می‎گیرند. بنابراین معنای جمله چنین می‎شود: این فتنه ها سبب می‎شوند که مردم در شدت و سختی بیفتند و در نتیجه دامن آنان بالا رفته و ساق پایشان آشکار گردد.

ناوبری کتاب