صفحه ۵۴۰

بر اساس این احتمال، "وحدان" جمع "أوحد" به معنای ممتاز و نخبه می‎باشد.شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 3، ص 223 و 224.

"یضیع فی غبارها الوحدان": در غبار این فتنه انسانهای بدون یاور و یا نخبگان جامعه و یا هر دو ضایع می‎شوند و خود و حقوقشان پایمال می‎گردد. البته همین غبار و تاریکی فتنه برای ضایع شدن افراد و حقوق آنان کافی است.

"و یهلک فی طریقها الرکبان"

( و سواران در راه آن هلاک می‎گردند.)

در جمله قبل فرمود که افراد تنها و بی یاور و یا نخبگان جامعه نابود می‎شوند. در این جمله می‎فرماید: "و یهلک فی طریقها الرکبان": در راه فتنه، سواران یعنی آنهایی هم که قدرت دارند از بین می‎روند. نه تنها نخبگان یا افراد بی یاور، بلکه سواران و دلیران و افراد با قدرت و با حزب و جمعیت هم از بین می‎روند و نابود می‎شوند. وقتی در جامعه ای قانون حاکم نباشد و حکومت مطلقه یا فتنه حاکم باشد، دیگر نه تنها افراد بی یاور و نخبگان جامعه از بین می‎روند و حقوقشان ضایع می‎گردد بلکه همان کسانی هم که قدرت دارند و حزب و گروه و تشکیلات راه انداخته اند ممکن است نابود شوند و یکدفعه همه چیز دگرگون و صحنه عوض شود.

7 - ایجاد مقدرات تلخ و دستاوردهای ناگوار

"ترد بمر القضأ"

( آن فتنه به قضای تلخ وارد می‎شود.)

"مر القضاء" از باب اضافه صفت به موصوف است که در کلام عرب زیاد استفاده می‎شود، و در حقیقت "قضاء مر" یعنی قضای تلخ می‎باشد. "ترد بمر القضأ" یعنی:

ناوبری کتاب