صفحه ۵۳۵

مؤسس آن نیز در معرض نابودی و هلاکت و خرد شدن یا به اصطلاح امروز خورده شدن قرار دارند. به عبارت دیگر کسانی که به اصطلاح انقلاب علیه بنی امیه را هدایت کردند و حکومت بنی عباس را پایه گذاری نمودند، پس از مدتی به دست افراد فرصت طلب بعدی نابود می‎شوند. از این رو می‎گویند: انقلاب فرزندان خود را می‎خورد. کسانی که در به وجود آمدن انقلاب و حکومت زحمت کشیدند و بعد روحیه انقلابی خود را حفظ کردند، با کسانی که پس از آنان می‎خواهند قدرت و موقعیت خود را در هر شرایطی حفظ کنند نمی توانند سازش داشته باشند. این است که فرصت طلب ها بر مسند قدرت می‎نشینند و کسانی را که دارای سابقه و روحیه انقلابی هستند نابود می‎کنند. در جریان فتنه بنی عباس هم افرادی نظیر ابومسلم خراسانی پرچم انقلاب و شورش را بلند می‎کنند و در حقیقت پایه گذار انقلاب و حکومت بنی عباس می‎شوند، ولی منصور دوانیقی برای این که فردا طلبکار نشود او را از بین می‎برد.

خلاصه ممکن است مقصود از فرمایش حضرت این باشد که: کسانی هم که سعی در این فتنه می‎کنند و خودشان پایه گذار آن می‎شوند، فتنه آنان را نیز خرد و نابود خواهد ساخت.

"یتکادمون فیها تکادم الحمر فی العانة"

( در آن فتنه یکدیگر را گاز می‎گیرند مانند گاز گرفتن خرهای وحشی همدیگر را در رمه.)

"عانة" در اینجا به معنای رمه یا جمعیت گورخران می‎باشد. الاغهای وحشی یا گورخرها وقتی که دعوا و نزاعشان می‎شود همدیگر را گاز می‎گیرند. حضرت نیز حاکمان و سردمداران آن فتنه را به رمه گورخران تشبیه کرده است که وقتی برخی از آنها دعوایشان می‎شود یکدیگر را گاز می‎گیرند.

اتفاقا در حکومت بنی عباس شرایط به همین ترتیب بود. به این معنا که شخصی

ناوبری کتاب