آیت‌الله منتظری

2 - معنای دیگری که برای این جمله کرده اند این است که: این فتنه ها یا حکومت ها به واسطه عهد و پیمانی که علیه حق و عترت پیامبراکرم (ص) و ائمه (ع) دارند آن را از یکدیگر به ارث می‎برند.

به تعبیر دیگر بنی امیه و بنی عباس همگی بر این مسأله توافق داشته اند و هدف مشترک آنان این بود که عترت پیامبراکرم (ص) را از قدرت کنار بگذارند.

"أولهم قائد لا خرهم، و آخرهم مقتد باولهم"

( اول آنان پیشوای آخرشان، و آخرشان پیرو اول آنان است.)

"قائد" به معنای رهبر است. انگلیسی ها هم به رهبر "گاید" می‎گویند. ما احتمال می‎دهیم همان "قائد" عربی، به انگلیسی "گاید" شده است.

حاکمیت بنی امیه از عثمان شروع می‎شود و عثمان چشم و چراغ و رهبر همه آنان بود. همه آنان که پس از علی (ع) خلافت را از اهل بیت (ع) غصب کردند دم از عثمان می‎زدند. از طرف دیگر بعدی ها و آخری ها نیز از همان اولی ها پیروی کرده و به آنان اقتدا می‎کنند. بنی عباس هم همین طور بودند. اولیشان مثل سفاح و بعد منصور قائد و رهبر برای آخریشان بود و آخریشان به اولی آنها اقتدا می‎کرد.

رقابت و جنگ ستمگران بر مردار دنیا

"یتنافسون فی دنیا دنیة ، و یتکالبون علی جیفة مریحة"

( در دنیای پست رغبت داشته با هم رقابت می‎نمایند، و بر سر مردار بدبو با هم اظهار دشمنی می‎کنند.)

"تکالب" یعنی اظهار دشمنی و یورش دو طرفه؛ به سگ هم که "کلب" می‎گویند به خاطر این است که اظهار دشمنی و یورش می‎کند. "مریحة" از ماده "ریح" می‎باشد و به معنای بودار و بدبو می‎آید.