صفحه ۵۲۱

لزوم بررسی و شناخت همه مراحل این فتنه

"و تثبتوا فی قتام العشوة واعوجاج الفتنة"

( و در غبار تاریکی و کژی فتنه تحقیق نمایید.)

در این عبارت "تثبتوا" که به معنای تحقیق و تفحص، و "تبینوا" که به معنای احتیاط و درنگ کردن می‎باشد هر دو نقل شده و هر دو صحیح هستند. "قتام" نیز به معنای غبار می‎باشد. "عشوة"، "عشوة" و "عشوة" هم به معنای تاریکی می‎آید و هر سه تلفظ صحیح می‎باشند.

در اینجا حضرت می‎فرمایند: وقتی که شما را غبار تردید و تحیر و تاریکی گمراهی فرا گرفت احتیاط و یا تحقیق کنید. فورا زنده باد و مرده باد نگویید؛ و این گونه نباشد که بدون تحقیق جزء گروههای نوظهور شوید و برای آنان شعار دهید و بعد معلوم شود این گروهها نیز بدتر از قبلی ها بوده اند. علاوه بر آن نسبت به کژیهای فتنه ها پرهیز کنید. اگر کژیهای فتنه ها نباشد انسان مسیر خود را پیدا می‎کند، ولی همین کژیها باعث گمراهی انسان می‎شود و مردم را به تحیر و تردید وا می‎دارد.

علی (ع) در اولین کلمات قصار خود در نهج البلاغه، درباره فتنه ها می‎فرماید: "کن فی الفتنة کابن اللبون لاظهر فیرکب و لاضرع فیحلب": "در زمان فتنه مانند بچه شتر باش که هنوز نه کمر و پشت مناسبی دارد که از او سواری بگیرند و نه پستانی دارد که از آن بدوشند."

خلاصه در فتنه ها و شرایط غبارآلود سیاسی و اجتماعی بی جهت به دیگران سواری ندهید. البته این الزاما به معنای سکوت نیست؛ گاهی نفس سکوت نوعی سواری دادن است.

اینجا حضرت می‎فرماید: "تثبتوا" یا "تبینوا" یعنی: تحقیق و تفحص کنید، یا با

ناوبری کتاب