آیت‌الله منتظری

انواع مستی ها در کلام ابن أبی الحدید

ابن أبی الحدید نیز شعری را در این باره نقل می‎کند که البته چندان به شعر هم نمی ماند ولی مضمون آن پرمحتواست. او می‎گوید:

پنج مستی وجود دارد که اگر مردم به آن مبتلا شوند در معرض گرفتاری زمان قرار می‎گیرند. این پنج مستی عبارتند از:

1 - مستی مال و ثروت؛

2 - مستی جوانی و تازه به دوران رسیدن؛ خدا نکند که جوانی بی لیاقت باشد و به او مقامی بدهند و یا یکدفعه پولدار شود؛ این خود مستی خطرناکی می‎آورد.

3 - مستی عشق؛ کسی هم که گرفتار عشق کاذب و مستی آن شد، دست به هر دیوانگی می‎زند؛ ولی عشق حقیقی که عشق به حق تعالی و جمال و جلال اوست، بزرگترین نعمتی است که نصیب خواص از انسانها شده و بهترین مهار حفظ انسان از خطر سقوط است؛ خداوند ان شاءالله آن را روزی همه ما کند.

4 - مستی شراب؛ که تا مدتی عقل و هوش انسان را زایل می‎کند و می‎پوشاند.

5 - مستی قدرت و حکومت؛ که شاید این نوع مستی از بدترین انواع آن باشد. ابن أبی الحدید باز نقل می‎کند که: "و من کلام الحکماء: للوالی سکرة لایفیق منها الا بالعزل"نهج الفصاحة، ص 527. "از جمله سخنان حکما این است که می‎گویند: هر کس حکومتی پیدا کرد یک نوع مستی پیدا می‎کند که از آن مستی هیچ گاه به خود نمی آید مگر این که او را از قدرت عزل کنند."