صفحه ۴۹۲

نسخ نهج البلاغه "أشالوا" ذکر کرده اند؛ و در ترجمه و شرح این قسمت کوتاه اختلاف نظر زیادی وجود دارد.

اصل "شول" به معنای "رفع" و بلند کردن می‎آید؛ شتر ماده وقتی زمان لقاح او فرا می‎رسد دم خود را بلند می‎کند و از آن به "أشال الناقة" تعبیر می‎کنند؛ یعنی ماده شتر در وقت لقاح دم خود را بلند کرد. در وجه تسمیه ماه "شوال" هم گفته شده است: در این ماه شترهای ماده شیرشان کم می‎شود و آماده لقاح می‎شوند.

همان طور که اشاره شد در تفسیر و ترجمه این عبارت اختلاف زیادی وجود دارد که ما به معانی ذیل که در شرح آن گفته شده است اکتفا می‎کنیم:

1 - احتمال اول این که دست و شمشیر خود را بالا بردند از این که جنگ شود. بر اساس این احتمال، حضرت (ع) زمان جنگ را به زمان لقاح شتران ماده تشبیه فرموده است و می‎فرماید: "و أشالوا عن لقاح حربهم": این افراد به سراغ استراحت رفته و دم خود را بالا برده تا مبادا جنگی پیدا شود و یا مبارزه ای شکل بگیرد. این معنا تقریبا توضیح همان عبارت "استراح ..." می‎باشد.

در رژیم شاه که ما و بسیاری از افراد دیگر مبارزه می‎کردیم، گروهی هم بودند که این کارها را خلاف می‎دانستند و می‎گفتند شما میخ را در جایی می‎کوبید که فرو نمی رود و کوبیده نمی شود. این افراد اهل سازش و سکوت شدند و دست های خود را بالا بردند تا مبادا مبارزه ای شکل بگیرد.

2 - احتمال دوم مشابه احتمال اول است. به این معنا که آنان دست های خود را از شمشیرها بالا بردند، یعنی شمشیر را کنار گذاشتند تا در برابر ظلم و تجاوز هیچ گونه مقاومتی نشود.

3 - در احتمال سوم "أشالوا" به این معنا گرفته شده که خود را مهیای جنگ کردند و

ناوبری کتاب