آیت‌الله منتظری

جمع بین روایات علم غیب

به طور کلی روایات مربوط به علم غیب پیامبر(ص) و ائمه (ع) با هم اختلاف دارند و یکی از راههای جمع بین آنها که مناسب می‎باشد این است که بگوییم پیامبر و ائمه (ع) ذاتا علم غیب نداشتند ولی هر گاه می‎خواستند چیزی را بدانند خداوند به آنان می‎آموخت. برای این که اگر معتقد باشیم که پیامبران و ائمه (ع) همه امور غیبی را می‎دانستند خلاف صریح قرآن است، چون قرآن می‎فرماید: (و عنده مفاتح الغیب لا یعلمها الا هو) سوره جن (72)، آیات 26 و 27. "و کلیدهای غیب نزد اوست که هیچ کس جز او آن را نمی داند."

در آیه دیگر نیز می‎فرماید: (قل لا أملک لنفسی نفعا و لا ضرا الا ما شاء الله و لو کنت أعلم الغیب لا ستکثرت من الخیر و ما مسنی السوء) سوره لقمان (31)، آیه 34. "بگو که برای خود مالک سود و زیانی نیستم مگر آنچه را خدا خواسته است؛ و اگر غیب می‎دانستم خیر بیشتری به دست می‎آوردم و بدی به من نمی رسید."

همچنین می‎فرماید: (قل ما کنت بدعا من الرسل و ما أدری ما یفعل بی و لا بکم ) سوره انعام (6)، آیه 59. "بگو من پدیده نوظهور در میان پیامبران نیستم و نمی دانم بر من و بر شما چه خواهد رفت."

این دو آیه اخیر که خداوند به پیامبراکرم (ص) خطاب می‎فرماید: این چنین بگو، به خوبی دلالت می‎کند که پیامبر(ص) غیب مطلق یعنی تک تک و همه امور غیبی را نمی داند مگر در مواردی که خداوند بخواهد و به او تعلیم دهد.

منشاء علم پیامبر(ص) و حضرت علی (ع) به غیب

"و ما سوی ذلک فعلم علمه الله نبیه (ص) فعلمنیه، و دعا لی بأن یعیه صدری، و تضطم علیه جوانحی"