صفحه ۴۴۹

به دست بیاورم که افراد مختلف چه مدت زندگی می‎کنند و عمرشان بر چه اساسی کوتاه یا طولانی می‎شود؛ ولی به این نتیجه رسیدم که خداوند می‎خواهد سر و رمز و راز آن پنهان بماند. "فابی الله الا اخفأه": خداوند ابا کرد مگر این که راز مرگ مخفی باشد.

"هیهات ! علم مخزون"

( چه دور است [ آگاه شدن به آن ] ! علمی است نهفته.)

بنابراین رمز و راز اجل واقعی دست خداست و ما نمی توانیم آن را به دست آوریم. "هیهات": خیلی دور است که کسی به آن دست یابد ! "علم مخزون": این علمی است که در نزد خدا مخزون و مکتوم است. راز اجل واقعی دست خداست و آن را نمی توان به دست آورد؛ و هر کس ممکن است در هر لحظه مرگش فرا رسد. پس باید همیشه آماده و وصیت کرده باشد. اگر کسی بدون وصیت از دنیا برود به فرمایش پیامبراکرم (ص) به مرگ جاهلیت از دنیا رفته است.ر.ک : شرح نهج البلاغه ابن أبی الحدید، ج 1، ص 225.

معنای وصیت این است که انسان سفارش کند تا کارهایی را که خود نتوانسته است انجام دهد، حداقل پس از مرگ او انجام دهند؛ یا بگوید چیزی از مالش پس از مرگش ملک کسی باشد؛ و یا برای فرزندان خود و یا کسانی که اختیار آنها با اوست سرپرست و قیم معین کند.

سفارش به توحید و حفظ سنت پیامبر(ص)

"أما وصیتی فالله لاتشرکوا به شیئا"

( اما وصیت و سفارش من پس خدای را چیزی را با او شریک قرار مدهید.)

ناوبری کتاب