"خطبه 149 - قسمت اول"
و من کلام له علیه السلام قبل موته:
"أیها الناس، کل امری لاق ما یفر منه فی فراره، والاجل مساق النفس، والهرب منه موافاته. کم أطردت الایام أبحثها عن مکنون هذا الامر، فابی الله الا اخفأه، هیهات ! علم مخزون. أما وصیتی فالله (فالله )منهاج البراعة، ج 9، ص 109. لاتشرکوا به شیئا، و محمدا (محمد) -(ص) فلا تضیعوا سنته، أقیموا هذین العمودین، و أوقدوا هذین المصباحین، و خلاکم ذم ما لم تشردوا. حمل کل امری منکم مجهوده، و خفف عن الجهلة ، رب رحیم و دین قویم و امام علیم."
سخن امام (ع) در بستر شهادت
این خطبه در حقیقت وصیت نامه امیرالمؤمنین (ع) است در حالی که توسط ابن ملجم ضربه خورده است. در نهج البلاغه به طور کلی دو نامه وجود دارد که به عنوان وصیت ذکر شده است. یکی از آنها نامه 23 میباشد که وصیت نامه آن حضرت و در حقیقت یک بخش از همین خطبه میباشد. البته سید رضی آن را در بخش نامه ها ذکر کرده است و میگوید: به جهت این که بعضی از الفاظ آن تفاوت میکند آن را تکرار نمودم. نامه 47 نیز یکی دیگر از وصیت نامه های حضرت است که خطاب به امام حسن و امام حسین (ع) نوشته اند و این جمله معروف را در آنجا میفرمایند که: