آیت‌الله منتظری

"لدم" به معنای سر و صدایی است که بر اثر برخورد چیزی به چیز دیگر پدید می‎آید. کفتار دارای این خصوصیت است که با زدن لگد یا سنگ به درغارش بتدریج و آهسته آهسته خام شده و فریب می‎خورد و آنگاه صیاد می‎تواند به راحتی او را صید کند. روش کار کسی که می‎خواهد کفتاری را صید کند این است که ابتدا به در غار یا لانه کفتار سنگ و لگد می‎زند و پس از مدتی می‎گوید: "خامری ام عامر !". "خامر" از "خمر" به معنای پوشش است، و "ام عامر" هم کنیه کفتار می‎باشد. بنابراین معنا چنین می‎شود: ای کفتار خیالت راحت باشد، خود را در گوشه ای مخفی کن و کسی با تو کاری ندارد. ام عامر یا همان کفتار هم پس از مدتی فریب می‎خورد و می‎خوابد. شکارچی هم می‎آید به راحتی افسار انداخته و او را شکار می‎کند.شرح نهج البلاغه ابن أبی الحدید، ج 9، ص 110؛ شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 3، ص 207؛ منهاج البراعة، ج 9، ص 109.

با این توضیحات روشن می‎شود که حضرت در این خطبه، خود را تشبیه به کسی کرده که در خطبه ششم درباره اش سخن گفته و او را فریب خورده مانند کفتار ندانسته است. در اینجا می‎فرماید: "والله لا أکون کمستمع اللدم": به خدا من مانند کفتاری نیستم که صدای لگد یا سنگ را به در لانه خود می‎شنود و همین طور ساکت می‎نشیند "یسمع الناعی، و یحضر الباکی": مانند کسی نمی باشم که از خبر دهنده ای می‎شنود که خبر از فقدان پدر یا برادر و فرزند خود می‎دهد و پیش کسی که برای آنان گریه و ناله سرداده است حاضر می‎شود "ثم لا یعتبر": ولی با این همه عبرت نمی گیرد.

پس امام (ع) می‎فرماید: من مانند کفتار فریب نمی خورم. البته فرصت می‎دهم و اتمام حجت می‎کنم ولی وقتی مشخص شد که باید دفاع و مبارزه کرد با تمام امکانات و با قدرت و آمادگی به جنگ و دفاع می‎پردازم.