آیت‌الله منتظری

می‎کردند این بود که دست علی (ع) را به خون عثمان آلوده معرفی می‎کردند و می‎گفتند: کسی که دستش به خون عثمان آلوده است آیا می‎تواند خلیفه باشد؟!لسان العرب، ج 1، ص 373.

2 - شرح نهج البلاغه خوئی احتمال دیگری را مطرح می‎کند که به نظرم صحیح تر است. در این احتمال، حضرت نمی خواهد کار طلحه و زبیر را توجیه کند که بگوید هر گمراهی یک علتی دارد و طلحه و زبیر هم بی جهت گمراه نشده اند؛ بلکه می‎خواهد بفرماید: هر کسی که گمراه می‎شود باید یک علت مشخصی داشته باشد، و هر کسی هم که بیعت خود را می‎شکند باید حداقل شبهه ای داشته باشد؛ ولی طلحه و زبیر نه علتی برای گمراهی خود دارند و نه شبهه ای برای پیمان شکنی خود. پس کار این دو نفر هیچ اساس و پایه ای ندارد.معجم البلدان، ج 2، ص 314؛ شرح نهج البلاغه ابن أبی الحدید، ج 6، ص 225، ذیل خطبه 79.

در حقیقت احتمال اول می‎گوید: هر گمراهی علتی و هر پیمان شکنی شبهه ای دربر دارد و این دو نفر نیز برای گمراهی و پیمان شکنی خود توجیه و بهانه ای دارند؛ ولی در احتمال دوم - که به نظر صحیح تر می‎آید - حضرت از کار طلحه و زبیر تعجب می‎کند و می‎فرماید: این دو نفر بدون هیچ دلیل و بدون هیچ شبهه ای گمراه شدند و پیمان شکنی نمودند.

هوشیاری امام (ع)

"والله لا أکون کمستمع اللدم یسمع الناعی و یحضر الباکی ثم لا یعتبر"

( به خدا سوگند من مانند کسی نیستم که گوش دهنده سروصداست که به خبردهنده مرگ گوش فرا می‎دهد و به حضور گریه کننده می‎رسد سپس عبرت نمی گیرد.)