آیت‌الله منتظری

در آیه دیگری قرآن از زبان پیامبراکرم (ص) نقل می‎کند: (قل لا أملک لنفسی نفعا و لا ضرا الا ما شاء الله و لو کنت أعلم الغیب لاستکثرت من الخیر و ما مسنی السوء) شرح نهج البلاغه ابن میثم، ج 3، ص 140. "بگو که برای خود مالک سود و زیانی نیستم مگر آنچه را خدا خواسته است؛ و اگر غیب می‎دانستم خیر بیشتری به دست می‎آوردم و بدی به من نمی رسید."

پس این طور نیست که پیامبر(ص) و ائمه (ع) ذاتا و بدون مشیت حق تعالی علم غیب داشته باشند. اما از طرف دیگر مطالب غیبی نیز از آنان زیاد شنیده شده است. در نتیجه این سؤال پیش می‎آید که غیب دانستن آن حضرات چگونه است ؟ در بعضی از روایات آمده که پیامبراکرم (ص) و ائمه معصومین (ع) اگر می‎خواستند نسبت به چیزی آگاهی پیدا کنند آگاهی پیدا می‎کردند. مضمون برخی روایات این گونه است: "لو شاء أن یعلم الغیب علم"سوره انعام (6)، آیه 59. "اگر می‎خواست غیبی را بداند می‎دانست."

قرآن کریم می‎فرماید: (عالم الغیب فلا یظهر علی غیبه أحدا ‏ الا من ارتضی من رسول ) سوره اعراف (7)، آیه 188. "اوست دانای پنهان؛ پس هیچ کس را بر پنهان خویش آگاه نمی سازد مگر فرستاده ای را که پسندیده است."

آنچه قطعی و مسلم می‎باشد این است که علم غیب آن حضرات از جانب خداوند می‎باشد. حضرت علی (ع) اینجا می‎فرماید: آنچه من گفتم و یا آنچه را می‎گویم و شما تصور می‎کنید علم غیب است، علم غیبی نمی باشد که ذاتا من بدان عالم باشم؛ بلکه یاد گرفتن از کسی است که صاحب علم غیب و دارای آن است.

البته حضرت در این عبارت "تعلم" فرموده که از باب تفعل می‎باشد و در واقع یک