صفحه ۴۳۰

"لا یخالفون الدین، و لا یختلفون فیه"

( با دین مخالفت نمی کنند، و در دین با یکدیگر اختلاف ندارند.)

ائمه اطهار(ع) مخالف دین خدا نیستند و در دین با یکدیگر اختلاف و درگیری ندارند. برای این که حق، یک چیز است و آنان نیز همگی حق را می‎گویند؛ بنابراین اختلافی در آن ندارند.

"فهو بینهم شاهد صادق، و صامت ناطق"

( پس دین در بین آنان گواهی است راستگو، و ساکتی است گویا.)

"فهو بینهم شاهد صادق": پس دین بین آنان شاهدی راستگو است که شاهد بر حق است؛ "و صامت ناطق": و دین هر چند صدا ندارد اما حق را بیان می‎کند.

عبارت: "و صامت ناطق" دو احتمال دارد:

الف - این که دین یا قرآن زبان ندارد ولی کسانی هستند که زبان دین و قرآن باشند. اگر مقصود این معنا باشد مانند بیان امیرالمؤمنین (ع) در جنگ صفین می‎شود که می‎فرمود: بیان کننده و سخنگوی قرآن من هستم.

ب - این که دین زبان ندارد ولی به هر حال با زبان بی زبانی حق را بیان می‎کند.

"خطبه 148 - قسمت اول"

و من کلام له علیه السلام فی ذکر أهل البصرة :

"کل واحد منهما یرجو الامر له، و یعطفه علیه دون صاحبه؛ لایمتان الی الله بحبل، و لایمدان الیه بسبب. کل واحد منهما حامل ضب لصاحبه، و عما قلیل یکشف قناعه به. والله لئن أصابوا الذی یریدون لینتزعن هذا نفس هذا، و لیاتین هذا علی هذا. قد قامت الفئة الباغیة ، فاین المحتسبون ؟ فقد سنت لهم السنن، و قدم لهم الخبر."

ناوبری کتاب