آیت‌الله منتظری

بد و شرور و قلدر را نشناسید، نمی توانید ارزش و قدر انسانهای خوب و باعظمت را بشناسید.

برای توضیح بیشتر مطلب باید عرض کنم چنانچه ما شب و تاریکی را ندیده بودیم و همه اش روز بود و ما غرق نور بودیم، آنگاه به ما می‎گفتند: شما غرق نور هستید، ما ادراک نور نمی کردیم و می‎گفتیم: نور یعنی چه ؟ ما غرق نور هستیم به چه معناست ؟ پس در حقیقت عظمت و ارزش نور، در اثر دیدن تاریکی مشخص می‎شود. به همین جهت است که نقل می‎کنند به ماهی ها گفتند: حیات شما به آب است. ماهی ها با تعجب گفتند: یعنی چه ؟ ما که آب ندیده ایم. ماهی چون از ابتدا غرق در آب بوده است نمی فهمد معنای این که حیات او به آب بستگی دارد چیست. اما اگر یک ماهی را از آب بیرون بیندازند و ببینند که بر اثر بی آبی مرد، آنگاه می‎فهمند که معنای این که حیات ماهی به آب است چه می‎باشد. در مورد هوا نیز مسأله به همین صورت است. تا وقتی ما غرق در هوا هستیم، هیچ توجه نداریم که حیات ما به هوا وابسته است؛ بلکه تنها وقتی متوجه این حقیقت می‎شویم که نفس ما بگیرد یا مثلا زیر آب در حال غرق شدن باشیم و یا کسانی را ببینیم که در اثر نرسیدن هوا مرده اند، در این صورت متوجه می‎شویم که چگونه حیات ما وابسته به هوا می‎باشد. بنابراین "تعرف الاشیاء بأضدادها" یک واقعیتی است.

در مورد معنویات هم وضع به همین صورت است؛ به این معنا که مثلا اگر مردم ظلم و ستم ستمگران همچون بنی امیه و بنی عباس را مشاهده نکنند، ارزش و عظمت حکومت امیرالمؤمنین (ع) را که پیش از آنها بوده یا حکومت امام زمان (ع) را که پس از این می‎آید درک نمی کنند. عظمت و ارزش حکومت حق و عدالت وقتی روشن می‎شود که مردم انواع ستم ها و حکومت های ظالمانه را درک کرده و چشیده باشند. البته مثال زیاد است ولی به همین اکتفا می‎کنیم.