آیت‌الله منتظری

در شرایطی که کسی جرأت ندارد حرف حق بزند، به طور طبیعی باطل روشن و آشکار می‎شود و همه شعار باطل می‎دهند و چون هر کسی باطلی را انجام می‎دهد و یا سخن باطلی می‎گوید نمی خواهد صریحا بپذیرد که باطل را انجام می‎دهد، آن را به نحوی به خدا و پیامبر نسبت می‎دهد و در نتیجه دروغ بر خدا و پیامبر زیاد می‎شود.

امام (ع) می‎فرماید: "و لا أظهر من الباطل": و هیچ چیز در آن زمان ظاهرتر و روشن تر از باطل نیست "و لا أکثر من الکذب علی الله و رسوله": و هیچ چیز بیشتر از دروغ بر خدا و پیغمبر وجود ندارد.

در اینجا به مناسبت درباره دروغ و مبطلات روزه عرض کنم که معمولا مبطلات روزه را ده چیز دانسته اند که همه آنها مربوط به شکم و فرج و زبان است. نکته ای که در اینجا قابل توجه می‎باشد این است که در روایات آمده است: غیبت و دروغ و فحش و مانند آنها روزه را باطل می‎کند.سوره نمل (27)، آیه 14. در صورتی که فقها هیچ کدام از اینها را مبطل روزه قرار نداده اند. علتش هم این است که مردم معمولا قدرت ندارند روزه ای بگیرند که در آن فحش و غیبت و دروغ و امثال آن وجود نداشته باشد. به طور کلی گناهان زبان زیاد است و کنترل زبان هم بسیار مشکل می‎باشد. در نتیجه فقهای ما تنها دروغی را که بسیار بزرگ است و گناهش به مراتب از دیگر گناهان زبانی بیشتر است مبطل روزه قرار داده اند. دروغ بر خدا و پیامبر(ص) از گناهان بزرگ زبانی است که در بعضی از شرایط موجب پدید آمدن ادیان باطل و یا به وجود آمدن شعبه های باطل در ادیان حق شده است. بنابراین از باب این که دروغ به خدا و پیامبر(ص) اساس دین را برهم می‎ریزد آن را جزء مبطلات روزه قرار داده اند، و دیگر گناهان زبانی - مانند غیبت، ناسزا و دروغهای معمولی - را جزء مبطلات قرار نداده اند؛ ولی همین ها با این که از نظر فقهی روزه را باطل نمی کند اما معنویت آن را از بین می‎برد.