صفحه ۳۸۹

"و هو أقدر علی تغییر ما یکره": و خدا قادرتر است بر این که تغییر بدهد آنچه را از آن کراهت دارد و بدش می‎آید.

"و أما ما ذکرت من عددهم فانا لم نکن نقاتل فیما مضی بالکثرة ، و انما کنا نقاتل بالنصر و المعونة"

( و اما آنچه را از تعداد آنان یادآوری کردی، پس تحقیقا در گذشته ما با بسیاری افراد، جنگ نمی کردیم، و جز این نیست که با یاری و کمک کارزار می‎نمودیم.)

مطلب دیگری که در سخنان عمر وجود داشت این بود که می‎گفت: تعداد دشمن بسیار است و تعداد ما اندک می‎باشد و مثلا آنان یکصد و بیست هزار نفر هستند در صورتی که ما حدود سی هزار نفر هستیم.سوره روم (30)، آیه 5.

حضرت علی (ع) در پاسخ او می‎گوید: ما در گذشته و مخصوصا در زمان پیامبراکرم (ص) که می‎جنگیدیم و پیروز می‎شدیم اساس جنگ و پیروزی ما بر تعداد نفرات و بسیاری یا اندک بودن آنان نبود، بلکه ملاک ایمان و نصرت و یاری خداوند بود.

"و أما ما ذکرت من عددهم": و اما این که گفتی جمعیت آنها زیادتر است "فانا لم نکن نقاتل فیما مضی بالکثرة": پس به تحقیق ما هیچ وقت در گذشته به کثرت جمعیت جنگ نمی کردیم "و انما کنا نقاتل بالنصر و المعونة": بلکه خداوند کمکمان می‎کرد و با کمک و یاری خداوند می‎جنگیدیم.

قرآن کریم می‎فرماید: (ان یکن منکم عشرون صابرون یغلبوا مائتین و ان یکن منکم مائة یغلبوا ألفا) ر.ک : تاریخ الطبری، ج 3، ص 490 و بعد آن. "اگر از شما بیست نفر شکیبا باشند بر دویست نفر چیره شوند، و اگر از شما صد نفر [ شکیبا] باشند بر هزار نفر غلبه یابند." بنابراین ملاک و معیار پیروزی، ایمان و تقوا و شکیبایی و نصرت الهی بوده است.

ناوبری کتاب