آیت‌الله منتظری

بلکه در مرکز بماند و جنگ را فرماندهی کند.

در اینجا ممکن است سؤال شود که پس چرا پیامبراکرم (ص) در زمان خود در جنگ ها شرکت می‎کرد و شخصا حضور می‎یافت. در پاسخ باید گفت: شرایط و موقعیت ها متفاوت و گوناگون است. در زمان پیامبر(ص) عده مسلمانان و مجاهدان بسیار اندک بود، بنابراین لازم بود تا خود پیامبر در جنگ ها حضور داشته باشند و رزمندگان را ساماندهی کنند، ولی در زمان خلیفه دوم که مورد بحث ماست جنگ بزرگی پیش آمده که دشمنی قدرتمند مانند کشور شاهنشاهی ایران به جنگ با مسلمانان برخاسته است؛ در این شرایط اگر خلیفه یا فرمانده کل قوا در جنگ شرکت کند اوضاع مناطق دیگر آشفته می‎شود.

"و أصلهم دونک نار الحرب"

( و آنان را بدون خود به آتش جنگ برسان.)

"اصلاء" به معنای رساندن به آتش جنگ است. حضرت با این جملات باز هم تأکید می‎فرماید که شما به عنوان خلیفه شخصا به جنگ نرو، و عرب را با اعزام نیروهای رزمنده به جنگ بکشان تا از اسلام دفاع کنند.

علت تأکید امام (ع)

"فانک ان شخصت من هذه الارض انتقضت علیک العرب من أطرافها و أقطارها"

( پس همانا اگر خودت از این سرزمین [ مدینه ] بیرون روی عرب از اطراف و نواحی آن علیه تو پیمان شکسته خواهند شد.)

"شخصت" یعنی: بیرون روی. "انتقضت علیک" یعنی: خود به خود با تو عهد و پیمان شکسته می‎شود، به اصطلاح سر به شورش برمی دارند.