آیت‌الله منتظری

نقش زمامدار در اتحاد مسلمانان

"و مکان القیم بالا مر مکان النظام من الخرز: یجمعه و یضمه"

( و جایگاه زمامدار جایگاه رشته نسبت به مهره هاست که آن را گرد می‎آورد و به هم پیوند می‎زند.)

اصل "قیم"، "قیوم" بوده است که "واو" تبدیل به "یاء" می‎شود؛ "قیم امور" یعنی کسی که قیام امور و تحقق آنها به او وابسته است. "و مکان القیم بالا مر" یعنی: موقعیت آدمی که قیم امور است، که همان خلیفه می‎باشد.

در آن شرایط که خلیفه دوم محور اجتماع مسلمانان محسوب می‎شد و او در این موقعیت قرار گرفته است جایگاهش مانند جایگاه نخی است که در بین دانه های تسبیح می‎باشد. نخ تسبیح اگر پاره شود همه دانه های تسبیح می‎ریزند و متفرق می‎شوند. بنابراین موقعیت خلیفه و فرمانده لشکر، موقعیت نخ نسبت به دانه های تسبیح است که آنها را جمع می‎کند و به یکدیگر ارتباط می‎دهد. "مکان النظام من الخرز" یعنی: جایگاه نخ یا رشته مهره که دانه های تسبیح یا مهره ها را به هم پیوند می‎دهد.

در اینجا از نظر ادبی باید توجه داشته باشیم که دانه ها جمع هستند و باید ضمیر آنها ضمیر جمع بیاید، ولی به لحاظ "خرز" که جنس است ضمیر را مفرد آورده است و می‎فرماید: "یجمعه و یضمه".

"فاذا انقطع النظام تفرق الخرز و ذهب ثم لم یجتمع بحذافیره أبدا"

( پس وقتی رشته بگسلد مهره ها از هم جدا شده و حرکت کند سپس هرگز جوانبش گرد هم نیایند.)