آیت‌الله منتظری

انسانها هدف تیرهای مرگها

"أیها الناس انما أنتم فی هذه الدنیا غرض تنتضل فیه المنایا"

( ای مردم ! جز این نیست که شما در این دنیا آماجی هستید که مرگها در آن تیر می‎اندازند.)

"غرض" در اینجا به آماج و هدفی می‎گویند که به سوی آن تیراندازی می‎شود. "نضل" هم به معنای تیرزدن است، "تنتضل" یعنی: تیراندازی می‎کنند. "منایا" نیز جمع "منیة" به معنای مرگ است.

در بین مردم عرب مسابقات اسب دوانی و تیراندازی بسیار رایج بوده و در اسلام نیز این دو بخش از مسابقات مورد توجه قرار گرفته است. شاید علت توجه اسلام این باشد که به این وسیله مردم در اسب سواری و تیراندازی بیشتر وارد شوند و از اسلام و سرزمین خود دفاع نمایند. بنابراین اگر افراد در مسابقه اسب سواری و تیراندازی شرطبندی کنند از نظر اسلام اشکال ندارد. و ما بعید نمی دانیم اسب موضوعیت نداشته باشد؛ به این معنا که می‎پذیریم در صدر اسلام نسبت به مسابقه اسب دوانی تشویق صورت می‎گرفته و شرط بندی بر سر آن اشکال نداشته است، ولی اگر جمود نکنیم می‎توان گفت که ملاک مسابقه اسب دوانی در مسابقه هواپیمای جنگی هم مثلا وجود دارد. در نتیجه ممکن است دو خلبان هواپیمای جنگی با هم مسابقه گذاشته و شرط بندی کنند. در تیراندازی هم مسابقه و شرط بندی جایز می‎باشد. بنابراین اگر چند نفر مسابقه بگذارند که تیر خود را به هدفی پرتاب کنند و تیر هر کس که به هدف اصابت کرد چیزی بگیرد، از نظر اسلام مشروع است و علاوه بر آن مستحب هم به شمار آمده و نسبت به آن تشویق صورت گرفته است. در کتب فقهی هم کتابی داریم به نام کتاب "سبق و رمایة". "سبق" یعنی مسابقه اسب دوانی، و "رمایة" به معنای مسابقه تیراندازی است.