صفحه ۳۵۱

بنی هاشم باشد، نهایت چیزی که قبول دارند این است که قریشی باشد. بنابر این عقیده، شما که خود از معتزله هستید با این فرمایش حضرت علی (ع) که می‎فرماید: "امام باید قریشی و از بنی هاشم باشد" چه می‎کنید؟

ابن أبی الحدید در پاسخ می‎گوید: من تاکنون از معتزله دفاع می‎کردم اما چنانچه این فرمایش از حضرت علی (ع) باشد، من ناچارم فرمایش حضرت را بر عقیده معتزله مقدم بدارم. برای این که پیامبراکرم (ص) درباره علی (ع) فرمود: "انه مع الحق و ان الحق یدور معه حیثما دار"برای دریافت مآخذ و منابع حدیث ثقلین رجوع کنید به: المراجعات، مراجعه 8؛ بحارالانوار، ج 23، ص 106 تا 118، باب فضائل أهل البیت؛ و همین کتاب، ج 1، درس 40؛ و ج 4، درس 139؛ و ج 6، درس 214. "علی با حق است و حق با علی می‎چرخد." و این جمله پیامبر صریح است در این که حضرت علی ملاک و شاقول حق و باطل است.

این سخن ابن أبی الحدید معتزلی است که در اینجا با رعایت انصاف می‎گوید: اگر این سخن علی (ع) باشد، باید سخن او را بر دیدگاه خود و معتزله و دیگر اهل سنت مقدم داشت.

ابن أبی الحدید در بیان اقوال همچنین اشاره می‎کند به این که روایات نقل شده از طریق اهل سنت که پیامبراکرم (ص) فرموده است: "اثنی عشر خلیفة" قهرا بر دوازده امامی منطبق می‎شود که امامیه به آن معتقدند؛ دوازده امامی که با امیرالمؤمنین و امام حسن و امام حسین (ع) شروع می‎شود و بقیه نیز از عترت و فرزندان امام حسین (ع) می‎باشند.

"لا تصلح علی سواهم، و لا تصلح الولاة من غیرهم"

( [ امامت و ولایت ] بر غیر ایشان شایسته نیست، و والیان از غیر آنان صلاحیت ندارند.)

ضمیر در "سواهم" به "ائمة" برمی گردد. بنابراین معنا چنین می‎شود که غیر از ائمه ای که از بنی هاشم می‎باشند کس دیگری برای امامت صلاحیت ندارد و

ناوبری کتاب