آیت‌الله منتظری

کرده اند جاهل و بی خبر نبوده است. ولی باید خوبی و بدی مردم، برای خودشان هم به وسیله آزمایش های گوناگون و فرستادن پیامبران و جنگ ها و درگیری هایی که پس از آن پیش می‎آید کاملا مشخص شود. اساسا استعدادهای درونی انسانها به همین طریق بارور و آشکار می‎گردد.

"و لکن لیبلوهم أیهم أحسن عملا"

( بلکه تا مردم را آزمایش نماید که کدامین آنها از نظر کردار نیکوتر است.)

پس خداوند ظاهر و باطن همه انسانها را می‎داند، ولی باید آنان را آزمایش و امتحان کند تا استعدادهای درونی آنان شکوفا و بارور گردد؛ که البته امتحان الهی مستلزم رنج و مشقت و گرفتاری زیاد است. باید این زحمات و مشقت ها باشد تا با تحمل آنها انسان به تکامل مورد نظر رسیده و قابل دریافت پاداشهای الهی گردد.

قرآن کریم در این زمینه می‎فرماید: (الذی خلق الموت و الحیاة لیبلوکم أیکم أحسن عملا) سوره انسان (76)، آیات 2 و 3. مرحوم علامه طباطبائی در تفسیر المیزان ذیل آیه شریفه می‎نویسد: کلمه ابتلاء به معنای نقل چیزی از حالی به حالی و از طوری به طور دیگر است، مانند طلا در بوته ابتلاء (تا به شکل دلخواه درآید)؛ خداوند انسان را ابتلاء می‎کند یعنی از نطفه خلقش می‎کند و سپس آن را علقه و مضغه قرار می‎دهد تا حالاتی که یکی پس از دیگری دارد و سرانجام خلقتی دیگرش می‎کند. "آن خدایی که مرگ و زندگی را آفرید تا شما را آزمایش کند که کدام یک از شما به کردار نیکوترید."

"فیکون الثواب جزاء و العقاب بوأ"

( تا مزد نیکو پاداش باشد و عذاب و کیفر برابری در مجازات.)

انسان باید رنج و سختی را تحمل کند و آزمایش شود تا کسی که زحمت کشید و جهاد در راه خدا و اطاعت خدا کرد پاداش خود را بیابد و به درجات بالا برسد.

در اینجا باید توجه داشته باشیم که تعبیر به "ثواب" که همان مزد نیکو می‎باشد از لطف و عنایت خداست؛ برای این که ما مخلوق خداوند و بنده او هستیم و از خود