آیت‌الله منتظری

گرفتار آزمایش کنیم پس او را شنوا و بینا قرار دادیم؛ ما او را راه بنمودیم چه سپاسگزار و چه ناسپاس."

مطابق این آیه شریفه خداوند در ابتدا می‎فرماید: (فجعلناه سمیعا بصیرا) : ما انسان را شنوا و بینا قرار دادیم، که این بینا و شنوا بودن به معنای این است که او را عقل و درک و قدرت تشخیص عنایت کردیم. به همین جهت انسان پیش از آن که پیامبران مبعوث شوند و یا پیام آنها را بشنود، بسیاری از چیزها (خوبی ها و بدی ها) را می‎فهمد. در ادامه آیه شریفه می‎فرماید: (انا هدیناه السبیل ) یعنی: علاوه بر سمیع و بصیر بودن که یک استعداد درونی است، ما راه را به او نشان دادیم. که منظور از آن، فرستادن پیامبران می‎باشد. البته حجت ظاهری یا شناخت پیامبران و تشخیص آنان از دروغگویان به واسطه همان عقل است. به تعبیر دیگر ما صحت کلام انبیا و ائمه را به واسطه همان عقل می‎فهمیم.

"لئلا تجب الحجة لهم بترک الاعذار الیهم"

( تا این که ثابت نباشد حجت برای مردم [ علیه خدا] به این که خداوند وسیله عذر را نسبت به آنان ترک کرده باشد.)

"الاعذار" عذر موجه آوردن را گویند. در جملات قبل فرمود که خداوند پیامبران را فرستاد، بنابراین ممکن است سؤال شود که چرا خداوند پیامبران را برای مردم فرستاد، حضرت در جواب می‎فرماید: برای این که اگر پیامبران فرستاده نمی شدند در روز قیامت وقتی از مردم سؤال می‎شود که چرا کار خلاف انجام دادید، مردم می‎توانند بگویند: برای این که به ما نگفتید که این کار خلاف است. درنتیجه مردم آن وقت علیه خداوند حجت داشتند. پس برای این که مردم دیگر نتوانند عذر بیاورند خداوند انبیا را فرستاده است. زیرا با فرستادن انبیا و پس از ابلاغ پیام آنان به مردم، هر کسی اجمالا می‎داند که باید به دنبال چه چیزهایی باشد. البته ممکن است به بعضی