صفحه ۳۱۷

وقتی که مردم خدا را فراموش کنند و کارهای بد و ناشایست انجام دهند، بویژه اگر خدای ناکرده زنا زیاد شود و رواج یابد، آنان را با کم شدن میوه ها یا بازداشتن برکات و همچنین بستن گنجینه های خیرات گرفتار آزمایش می‎کند. میوه ها را سرما می‎زند یا آفت می‎گیرد و مسائل دیگر پیش می‎آید.

در اینجا باز سؤال می‎شود که مگر خداوند با ما دشمنی دارد که این کارها را انجام می‎دهد؟ حضرت در پاسخ می‎فرماید:

"لیتوب تائب، و یقلع مقلع، و یتذکر متذکر، و یزدجر مزدجر"

( تا توبه کننده توبه نماید، و جدا کننده خود را از گناه جدا کند، و پند گیرنده پند پذیرد، و منع پذیر منع پذیرد.)

"لیتوب تائب" یعنی: برای این که آدمهایی که زمینه توبه در آنها هست توبه کنند. "مقلع" اسم فاعل از "أقلع" می‎باشد و "اقلاع" که مصدر آن است به معنای کندن و یا جاکن شدن می‎آید. "یقلع مقلع" یعنی: کسی که زمینه در او هست، خود را از گناه بکند و جدا کند. "و یتذکر متذکر": و انسانی که اهل تذکر است متذکر شود. "و یزدجر مزدجر". این جمله عبارت اخری از جمله قبلی است. "مزدجر" اسم فاعل از "ازدجر" و از ماده "زجر" است که البته در باب افتعال "تاء" قلب به "دال" می‎شود و "ازتجر، یزتجر" تبدیل به "ازدجر، یزدجر" می‎شود.

در هر صورت حضرت می‎فرماید: خداوند مردم را به کمبود میوه ها و بستن گنجینه های خیرات خود گرفتار آزمایش می‎کند تا افرادی که زمینه توبه دارند توبه کنند و از این راه گناهان خود را جبران کرده و به خدا تقرب یابند. البته آنان هم که زمینه توبه ندارند و یا توبه نمی کنند، نسبت به آنها اتمام حجت شده است. در حقیقت آنان که توبه می‎کنند، خود را از کارهای زشت و گناهان جدا می‎نمایند؛ و کسانی نیز که اهل تذکر و بیداری هستند متذکر و بیدار می‎شوند.

ناوبری کتاب