آیت‌الله منتظری

دگرگون شود، باید سراغ خداوند بروید. آسمان و زمین مأمور شما نیستند بلکه مأمور خداوند هستند؛ در نتیجه لازم است به خدا توجه کنید.

"و ما أصبحتا تجودان لکم ببرکتهما توجعا لکم، و لا زلفة الیکم، و لا لخیر ترجوانه منکم"

( و زمین و آسمان به روز نکرده که برکت خود را به خاطر دلسوزی به حال شما برای شما ببخشایند، و نه به خاطر تقرب جستن به شما، و نه به علت خیری که از شما امید آن را داشته باشند.)

می‎فرماید: بخشش آسمان و زمین از روی دلسوزی به حال شما نیست؛ و نه بخشش آنها به خاطر این است که بخواهند به شما تقرب پیدا کنند؛ و نه چنین است که این برکتی که آسمان و زمین دارند به واسطه یک خیری است که از شما امید داشته باشند.

زندگی ما انسانها و دیگر موجودات زنده در روی کره زمین، مرهون سخاوت آسمان و زمین است. همین که از آسمان باران می‎آید و زمین هم قابلیت دارد و ما در آن کشت می‎کنیم، همه از سخاوت زمین و آسمان است؛ و حیات ما به آنها وابسته است. اگر زمین نباشد که در آن گندم یا برنج و یا سایر محصولات را کشت کنیم، زندگی ما تأمین نمی شود. از طرف دیگر آب باران از آسمان نازل می‎شود. البته آسمان در اینجا به معنای کرات آسمانی مانند کره خورشید و ماه نیست، بلکه مقصود همان بالا است. آبهای دریاها و رودخانه ها تبخیر می‎شود و به صورت ابر متراکم در می‎آید و بعد از درون این ابرها باران می‎آید که گاهی هم به صورت برف و تگرگ می‎شود.

بنابراین زندگی ما بستگی به سخاوت آسمان و زمین دارد؛ ولی نه این که آنها نوکر من و شما باشند و یا دلشان برای ما بسوزد. از طرف دیگر این گونه نیست که از شما خوششان بیاید و در نتیجه انتظار تقرب و نزدیکی به شما را داشته باشند. افزون بر همه اینها، از شما انتظار مزد و پاداش هم ندارند.