صفحه ۳۰۲

"لئام" جمع "لئیم" به معنای انسان پست است.

حضرت علی (ع) در اینجا می‎فرماید: کسی که مال معروف و پسندیده را در غیر حق و به غیر اهل آن می‎دهد - یعنی مال را به اشرار و ثناگویان خود می‎بخشد - بهره ای برای او نیست مگر این که انسانهای پست او را تعریف می‎کنند و افراد شرور به ثناگویی او می‎پردازند و افراد نادان تعریف سخاوتمندی او را می‎کنند. البته همه اینها تا وقتی است که بذل و بخشش او نسبت به آنان ادامه دارد.

"و لیس لواضع المعروف فی غیر حقه و عند غیر أهله من الحظ فیما أتی": و برای کسی که مال پسندیده را در غیر حق آن و نیز غیر اهل آن قرار می‎دهد، در آنچه می‎دهد بهره ای نیست "الا محمدة اللئام": مگر ستایش فرومایگان "و ثناء الاشرار": و ستودن افراد شرور و بدکار "و مقالة الجهال، مادام منعما علیهم، ما أجود یده !": و گفته نادانان، تا زمانی که این انعام و بخشش نسبت به آنان ادامه داشته باشد، به این که او چه فرد بخشنده ای است !

عبارت: "مادام منعما علیهم" معترضه است. و عبارت: "ما أجود یده" بیان "مقالة الجهال" در عبارت پیشین است؛ یعنی افراد نادان او را تعریف کرده و می‎گویند: چقدر با سخاوت است.

"و هو عن ذات الله بخیل"

( و حال آن که او از ناحیه ذات ربوبی بخیل است.)

این فرد در واقع با سخاوت نیست؛ بلکه نسبت به آنچه در راه خداست بخیل می‎باشد و پول بیت المال را در راه خدا خرج نمی کند، و به اشرار پول می‎دهد تا او را تعریف و تمجید کنند.

ناوبری کتاب