آیت‌الله منتظری

جدا می‎شود؛ بنابراین به لحاظ این که در جنگ ها پای گوشت و تماس گوشت در میان است به آن ملحمه می‎گویند.

در هر صورت حضرت از پیشامدهای سخت در بصره خبر می‎دهد، که از جمله پیشگویی های علی (ع) محسوب می‎شود. علاوه بر این خطبه که آن را شرح خواهیم داد، خطبه 13 و نیز خطبه 102 درباره حوادث مربوط به بصره است.سوره یونس (10)، آیه 35. به نظر می‎رسد یک جلسه مفصلی بوده است که حضرت امیر(ع) حوادث و اتفاقاتی را که در آینده رخ می‎دهد بیان می‎فرموده است. در این خطبه دو قسمتی دو تا از آن اخبار ذکر می‎شود، که احتمالا اخبار و فرمایشات حضرت بیشتر از اینها بوده ولی سید رضی آنها را نیاورده است.

صاحب زنج و شورشیان طرفدار وی در یک نگاه

حادثه و یا خبر اول را سید رضی و شارحان نهج البلاغه بر شورش "صاحب زنج" تطبیق کرده اند. "زنج" در حقیقت معرب "زنگ" است. زنگی ها غلامان سیاهی بودند که از سودان، زنگبار، تانزانیا و امثال آنجاها آمده بودند.

صاحب زنج کسی بود به نام علی بن محمد که خود را از سادات زیدی می‎شمرد و می‎گفت: من از نوادگان زید بن علی می‎باشم. بعضی ها این ادعای او را می‎پذیرند و در مقابل برخی دیگر حرف او را در این مورد باور ندارند و ادعای او را نمی پذیرند. به عنوان نمونه بعضی مورخین نوشته اند: کسی که این اندازه کشت و کشتار می‎کند نمی تواند از سادات باشد. البته در این که علی بن محمد با سادات زیدیه محشور بوده است تردید کمتری وجود دارد. به این معنا که جد او در قیام زید بن علی شرکت داشته است. در هر صورت صاحب زنج کسی بود که با حکومت بنی عباس و مرکز آن که شهر سامره بود رفت و آمد داشت و خط خوبی هم داشت که به وسیله آن دعاهایی