آیت‌الله منتظری

هستند. از این روست که حضرت در ادامه فرمایشات خود توضیح می‎دهد که: شما سنت های پایدار را رعایت کنید. یعنی مردم پس از بنی امیه هم نمی توانند از بنی عباس پیروی کنند، بلکه باید سنت های پایدار پیامبر(ص) را پیروی نمایند.

در مقابل دیدگاه ابن أبی الحدید، مرحوم مجلسی می‎گوید: این بخش از خطبه درباره سفیانی است.تتمة المنتهی، ص 96.

به نظر می‎رسد دیدگاه ایشان درست تر است. برای این که اشکال فوق پیش نمی آید و معنا چنین می‎شود که: سفیانی می‎آید و این جنایات و کشتارها صورت می‎گیرد و آنگاه مردم به مرحله رشد می‎رسند و به اصطلاح سرعقل آمده و پذیرای حکومت حضرت حجت (عج) می‎شوند.

سفارش امام (ع) به ملازمت بر سنت پیامبر(ص)

"فالزموا السنن القائمة و الاثار البینة و العهد القریب الذی علیه باقی النبوة"

( پس ملازم سنت های پایدار و نشانه های آشکار و پیمان نزدیکی که باقی مانده نبوت بر آن استوار است باشید.)

طبق نظر ابن أبی الحدید، پس از عبدالملک مروان و بنی امیه، بنی عباس روی کار می‎آیند. بنابراین حضرت امیر(ع) می‎خواهند بفرمایند: شما مردم تصور نکنید که بنی عباس افراد برحقی هستند و می‎توان از آنان پیروی نمود؛ بلکه خوبی بنی عباس تا این اندازه است که بنی امیه را از میان برداشتند. درست مانند آمریکا که صدام را برکنار نمود. آمریکا برحق نیست اما به هر حال صدام را برکنار کرد. بنی عباس هم پس از بنی امیه چنین وضعی را داشتند. بنابراین باید ملازم و همراه سنت های استوار و آثار آشکار پیامبر(ص) باشید.