آیت‌الله منتظری

عاملان - یعنی حاکمان و کارگزاران - آن طوایف را؛ یعنی آنان را مؤاخذه می‎کند "علی مساوی أعمالها": بر بدی اعمال و کردارشان.

گنجینه های با ارزش زمین در اختیار حضرت مهدی (عج)

"و تخرج له الارض من أفالیذ کبدها، و تلقی الیه سلما مقالیدها"

( و زمین از پاره های جگر خود برای آن حضرت بیرون خواهد آورد، و کلیدهای خود را از روی رضایت به او می‎رساند.)

"أفالیذ" جمع "أفلاذ" است، و "أفلاذ" جمع "فلذ" به معنای تکه و قطعه ای از یک چیز است. "کبد" به معنای جگر است؛ و "أفالیذ کبدها" یعنی: قطعه ها و تکه های جگرش، و کنایه از معادن زیرزمینی است. "مقالید" نیز جمع "مقلاد" به معنای کلید است.

حضرت علی (ع) می‎فرماید: زمین از تکه های جگر خود که ذخایر با ارزش آن هستند برای حضرت حجت (عج) خارج می‎کند.

البته این که زمین معادن و گنجینه های با ارزش خود را خارج می‎کند، به دو صورت ممکن است باشد: یکی این که واقعا به صورت معجزه این کار را می‎کند. اگر به این صورت باشد، می‎توان گفت که شاید آیه: (و أخرجت الارض أثقالها) تاریخ آخرین درسهای مکاسب محرمه آبان ماه سال 1376، و تاریخ تدریس این خطبه سال 1382 می‎باشد. بنابراین حدود 6 سال فاصله شده است؛ و در این مدت با گرفتاری ها، رنج ها و ناراحتی ها و مشکلات پیش آمده برای معظم له و از طرف دیگر کثرت پرسش های مسائل شرعی و اعتقادی که پاسخ آنها را لازم دانسته و وقت زیادی از ایشان را می‎گیرد، از ادامه تدریس فقه معذور می‎باشند. "و زمین بارهای گرانش را برون افکند." مربوط به حضرت حجت (عج) و قبل از قیامت باشد؛ چنان که بعضی از مفسرین گفته اند.سوره قیامت (75)، آیه 29.

معنای دوم که به نظر معقول تر و مناسب تر می‎آید، این است که در زمان حضرت حجت (عج) دانش بشری به قدری پیشرفت کرده است که بر طبق روال طبیعی، مردم خودشان می‎توانند معادن و ذخایر با ارزش زمین را از هر نوع و هر کجا استخراج کنند و خود حضرت هم آنان را مدیریت می‎کند و امکانات در اختیارشان قرار می‎دهد و