آیت‌الله منتظری

مقصود از نعمتی که حضرت می‎فرماید آن را پوشاندند، می‎تواند همان نعمت نصیحت و یا مهلتی باشد که امیرالمؤمنین (ع) به آنان داد، یا نعمت ولایت و صلحی که بین مسلمانان وجود داشت. علاوه بر آن طلحه و زبیر با این که ثروت زیادی داشتند ولی باز هم امیرالمؤمنین (ع) حقوقشان را از بیت المال همانند سایر مسلمانان پرداخت می‎کرد. بنابراین صلح و آرامش و حقوقی که از بیت المال می‎گرفتند و ولایت امیرالمؤمنین و سلامتی خودشان، همه اینها نعمت هایی بود که داشتند؛ با این وجود به دنبال حکومت بصره و کوفه بودند و به همین دلیل عافیت و سلامتی و دیگر نعمت های الهی را رد کردند و در نتیجه هر دو کشته شدند. البته زبیر تقریبا با یک حالت پشیمانی از جنگ به گوشه ای پناه برد ولی توسط ابن جرموز کشته شد. و طلحه هم در جنگ کشته شد.ر.ک : درس 48 و 50؛ و نیز کامل ابن اثیر، ج 3، ص 207 تا 210؛ منهاج البراعة، ج 3، ص 190؛ شرح نهج البلاغه ابن أبی الحدید، ج 1، ص 265.

"فغمطا النعمة": پس این دو نفر نعمت را پوشاندند؛ "و ردا العافیة": و عافیت و سلامتی را رد کردند و به مرگ رو آوردند.

طلحه و زبیر و حدیث عشره مبشره

نکته ای که در اینجا باید به آن توجه شود این است که بر طبق قاعده، طلحه و زبیر نباید اهل بهشت و اهل نجات باشند. برای این که هم پیمان شکنی کرده و هم با امیرالمؤمنین (ع) جنگ نمودند و خون مسلمانان بی گناه را ریختند. عده ای از شارحان نهج البلاغه نیز همین عقیده را دارند و طلحه و زبیر را اهل نجات نمی دانند؛نهج البلاغه، خطبه 3؛ استاد در شرح خطبه شقشقیه ذیل جمله فوق معنای دیگری هم نقل می‎کند. رجوع شود به جلد 2 همین کتاب، آخر درس 42. ولی اهل سنت یک حدیثی را از پیامبر(ص) دارند با عنوان "عشره مبشره" که معتقدند بر اساس این حدیث به ده نفر و از جمله طلحه و زبیر بشارت بهشت داده شده است شرح نهج البلاغه ابن أبی الحدید، ج 1، ص 340.