صفحه ۲۱۵

است. برای این که علی (ع) درباره زنان تعبیر به عقرب دارد؛ البته عقربی که نیشش شیرین است. در کلمات قصار آمده است: "ألمرأة عقرب حلوة اللسبة""و أنا لکم وزیرا خیر لکم منی أمیرا"؛ نهج البلاغه، خطبه 92. "زن عقربی است که گزیدن او شیرین است." در هر صورت نظر ما این است که مقصود حضرت امیر(ع) اشاره به عایشه است که در روایت قبلی هم به عنوان بعضی از زنان پیامبر به آن اشاره شده بود؛ ولی برخی از شرح کنندگان نهج البلاغه و از جمله ابن أبی الحدیدنهج البلاغه، خطبه 3؛ استاد در شرح خطبه شقشقیه ذیل جمله فوق معنای دیگری هم نقل می‎کند. رجوع شود به جلد 2 همین کتاب، آخر درس 42. برای "حمة" معانی دیگری ذکر کرده اند، مانند لجن و بدبو؛ و گفته اند مقصود محیط فاسد و افراد سیاه و عوضی هستند. به نظر ما این معنا درست نیست و این آقایان شاید می‎خواسته اند عایشه در اینجا مطرح نشود؛ از این رو طفره رفته و لغت را این طور معنا کرده اند.

بعضی ها کلمه را "حمة" با تشدید خوانده اند که صحیح نیست و نباید با تشدید خوانده شود.

کلمه "مغدفة"، "مغدفة" هم خوانده شده و هر دو صحیح است. "الشبهة المغدفة": شبهه تاریک کننده که مردم را به اشتباه می‎اندازد؛ و "الشبهة المغدفة": شبهه مخفی. "اغدفت المراءة" یعنی: چادر خود را روی سرکشید و خود را پوشاند. بنابراین مقصود از "شبهه مغدفة" شبهه ای است که حق را می‎پوشاند و مردم را به اشتباه می‎اندازد.

علت دشواری های جنگ های علی (ع)

اینجا باید توجه داشته باشیم در شرایطی که مردم برای عایشه به عنوان ام المؤمنین احترام زیادی قائل بودند و حتی به شتری که او سوار می‎شد این اندازه معتقد بودند که وقتی یک پای شتر در جنگ جمل قطع می‎شود عده زیادی هجوم می‎آورند زیر شتر

ناوبری کتاب